Η Πρόκληση του Νέου Πολιτικού Ισλάμ

Η Πρόκληση του Νέου Πολιτικού Ισλάμ  και η  ισλαμοφοβική πολιτική του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ 

Παρά τα αντιθέτως λεγόμενα, οι Ισλαμιστές του 21ου αιώνα δεν έχουν περιχαρακωθεί ιδεολογικά γιατί μιλούν τη γλώσσα της δημοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της δικαιοσύνης. Ο δυτικός κόσμος διέδωσε ιδέες και αξίες, τις οποίες τώρα οι νέοι Ισλαμιστές σχετικοποιούν και εργαλειοποιούν για να προωθήσουν τους στόχους τους.

Το πολιτικό Ισλάμ πλέον καταθέτει τις δικιές του προτάσεις για μια κοινωνία όπου η εκκοσμικευμένη μειοψηφία θα υποτάσσεται στη θρησκευόμενη πλειοψηφία, τα ανθρώπινα (όπως ορίζονται από το Ισλάμ) δικαιώματα θα επιβάλλονται, και η ισλαμική δικαιοσύνη θα επικρατήσει.

Ο πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα είχε κατανοήσει τις αντιθέσεις και αντιφάσεις που υπάρχουν στο εσωτερικό του ισλαμιστικού κινήματος. Για αυτό το λόγο, η Ουάσιγκτον είχε προσεταιριστεί με αρκετή επιτυχία όσους Ισλαμιστές αποκηρύττουν την ένοπλη βία ως μέσο επίλυσης πολιτικών διαφορών. Αφού το πολιτικό Ισλάμ δεν είναι ένα ενιαίο σύνολο, δεν μπορεί να είναι ενιαία και η στρατηγική διαχείρισης του.


Η ισλαμοφοβική πολιτική του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ δημιουργεί όμως νέα δεδομένα. Η αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως ισραηλινής πρωτεύουσας ενισχύει τις κεντρομόλες τάσεις στο εσωτερικό του μουσουλμανικού κόσμου. Η πιθανότητα απώλειας μια τόσο σημαντικής για το Ισλάμ πόλης δεν ενισχύει μόνο τις ακραίες φωνές, αλλά δύναται να συμπαρασύρει και μετριοπαθείς Ισλαμιστές σε ένα ‘πόλεμο πολιτισμών’ με τη Δύση.

Η πρόσφατη αναγνώριση της Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσας του Ισραήλ από τον πρόεδρο Τραμπ έχει δημιουργήσει μια νέα δυναμική στη Μέση Ανατολή. Είναι μια απόφαση που ενισχύει εκείνους που πιστεύουν ότι η ισραηλινή πλευρά δεν επιθυμεί ειρηνική επίλυση του Παλαιστινιακού Ζητήματος.

Το ζήτημα της Ιερουσαλήμ, όμως, ξεφεύγει από τα στενά όρια της ισραηλινό-παλαιστινιακής σύγκρουσης. Μαζί με άλλες αποφάσεις (π.χ. απαγόρευση εισόδου μουσουλμάνων στις ΗΠΑ) έρχεται να επιβεβαιώσει με δραματικό τρόπο την άγνοια που επικρατεί σχετικά με τη φύση του πολιτικού Ισλάμ.


Μεγάλα κοινωνικά κινήματα, όπως το πολιτικό Ισλάμ, δεν παραμένουν στάσιμα αλλά εξελίσσονται συνεχώς στην εποχή της παγκοσμιοποίησης. Η χρήση του διαδικτύου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, οι επαναστάσεις της Αραβικής Άνοιξης και οι στρατιωτικές επεμβάσεις της Δύσης στην ευρύτερη Μέση Ανατολή έχουν δημιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ταυτόχρονη παγκοσμιοποίηση και τοπικοποίηση  (glocalization) του ισλαμιστικού κινήματος.

Ο Ταγίπ Ερντογάν, ο Μοχάμεντ Μόρσι, ο Χασάν Νασράλλα και πολλοί άλλοι Ισλαμιστές ηγέτες ‘δανείζονται’ και ‘ισλαμικοποιούν’ δυτικές ιδέες, αξίες και έννοιες που τους παρέχουν μεγαλύτερη νομιμοποίηση και τους καθιστούν περισσότερο δημοφιλείς.

Το πολιτικό Ισλάμ χαρακτηρίζεται από ετερογένεια και πολυμορφία γιατί περιλαμβάνει τρεις μεγάλες ομάδες.

Η πρώτη σχετίζεται με ακτιβιστικές οργανώσεις, όπως το Hizb ut-Tahrir, που κινητοποιούν ειρηνικά τους πιστούς για την υπεράσπιση του Ισλάμ από ντόπιους και ξένους ‘εχθρούς’. Παρά την πρόθεση τους να επιβάλλουν το ισλαμικό δίκαιο, οι ακτιβιστές αναφέρονται συχνά στα ανθρώπινα δικαιώματα των μουσουλμάνων που παραβιάζονται από τους Δυτικούς και τις αυταρχικές ηγεσίες που υπάρχουν στο μουσουλμανικό  κόσμο.


Διαβάστε τη συνέχεια στην www.kathimerini.gr