ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΜΥΝΑ: Η Ελλάδα ηγείται σε 2 προγράμματα PESCO με χρηματοδότηση!

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΑΜΥΝΑ: Η Ελλάδα ηγείται σε 2 προγράμματα PESCO με χρηματοδότηση! Συμμετέχει σε άλλα 17

Πριν λίγες ημέρες γκρινιάζαμε γιατί είδαμε την Βουλγαρία να συμμετέχει στο πρώτο χρηματοδοτούμενο πρόγραμμα από την PESCO και αναρωτιόμασταν τι κάνει η Ελλάδα. Θυμηθήκαμε μάλιστα τις δηλώσεις του υπουργού Εθνικής Άμυνας που είχε υποστηρίξει τον περασμένο Νοέμβριο ότι η χώρα μας θα ηγηθεί προγράμματος κατασκευής  πυροσβεστικού αεροσκάφους.

Το άρθρο του αντιπτεράρχου (Μ) Θεόδωρου Γιαννιτσόπουλου  που δημοσιεύουμε σήμερα, μας εκπλήσσει ευχάριστα, καθώς δίνει στη δημοσιότητα στοιχεία για την συμμετοχή της Ελλάδας στα ευρωπαϊκά χρηματοδοτούμενα προγράμματα.


Η χώρα μας είναι επικεφαλής σε δυο προγράμματα!  Πιο συγκεκριμένα σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν ανακοινωθεί μέχρι σήμερα, η Ελλάδα, από τα πρώτα 17 αυτά έργα – προγράμματα PESCO, συμμετέχει σε δύο (2) ως επικεφαλής, σε επτά (7) ως συμμετέχουσα Χώρα και σε ένα (1) ως παρατηρητής, ως ακολούθως :

• Αναβάθμιση της θαλάσσιας επιτήρησης

Το σχέδιο για την αναβάθμιση της θαλάσσιας επιτήρησης θα ενσωματώσει συστήματα επιτήρησης ξηράς, θαλάσσιες και αεροπορικές πλατφόρμες, προκειμένου να διανέμουν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο στα κράτη μέλη, ώστε να παρέχεται έγκαιρη και αποτελεσματική απάντηση στα διεθνή ύδατα.


Ο κύριος στόχος του προγράμματος είναι η ενίσχυση της θαλάσσιας επιτήρησης, της ευαισθητοποίησης σχετικά με την κατάσταση και της πιθανής αποτελεσματικότητας της αντίδρασης της ΕΕ, με τη χρήση της υφιστάμενης υποδομής, την ανάπτυξη υλικού και συναφών δυνατοτήτων στο μέλλον.

Αποσκοπεί στην έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση νέων και παλαιών απειλών και προκλήσεων (όπως η ενεργειακή ασφάλεια, οι περιβαλλοντικές προκλήσεις, οι πτυχές ασφάλειας και άμυνας). εξασφαλίζοντας έτσι την επακριβή ευαισθητοποίηση και την ταχεία αντίδραση, ώστε να συμβάλουν στην προστασία της ΕΕ και των πολιτών της.

• Πλατφόρμα κοινής χρήσης πληροφοριών σχετικά με τις απειλές στον κυβερνοχώρο και την ανταπόκριση σε περιστατικά

Η πλατφόρμα Cyber Sharing Information Threats και Incident Response θα αναπτύξει πιο ενεργά αμυντικά μέτρα, ενδεχομένως σε νέo δόγμα, περνώντας από τα firewalls σε πιο επιθετικά μέτρα. Το έργο έχει ως στόχο να συμβάλει στον μετριασμό αυτών των κινδύνων, εστιάζοντας στην ανταλλαγή πληροφοριών για τις απειλές στον κυβερνοχώρο, μέσω μιας πλατφόρμας διασύνδεσης των κρατών-μελών, με στόχο την ενίσχυση των δυνατοτήτων άμυνας στον κυβερνοχώρο.

Η Ελλάδα είναι επίσης συμμετέχουσα ( Participant ) Χώρα στα ακόλουθα επτά (7) έργα – προγράμματα :

Δίκτυο των Διαμετακομιστικών Κόμβων (Logistic Hubs) στην Ευρώπη και υποστήριξη Επιχειρήσεων

Το Δίκτυο των Διαμετακομιστικών Κόμβων (Logistic Hubs) στην Ευρώπη και η υποστήριξη των Επιχειρήσεων θα βελτιώσει τη στρατηγική υλικοτεχνική υποστήριξη και την πρόβλεψη των δυνάμεων στις αποστολές και τις επιχειρήσεις της ΕΕ. Στόχος της είναι η δημιουργία διασυνοριακών λύσεων για αποτελεσματικότερες, ομαλότερες στρατιωτικές μεταφορές / εφοδιαστική αλυσίδα και η σύνδεση των υφιστάμενων ευρωπαϊκών δυνατοτήτων κάτω από μια διαμετακομιστική ομπρέλα.

Αναμένεται να ενισχύσει τον προγραμματισμό και τη διακίνηση στον τομέα των logistics, καθώς και να επιτύχει κοινά πρότυπα και διαδικασίες που θα βελτιώσουν σημαντικά την ικανότητα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ να διεξάγουν ακόμη και τις πιο απαιτητικές αποστολές.

Στρατιωτική Κινητικότητα

Το έργο αυτό θα υποστηρίξει τη δέσμευση των κρατών μελών να απλουστεύσουν και να τυποποιήσουν τις διασυνοριακές στρατιωτικές διαδικασίες μεταφοράς. Στόχος του είναι να ενισχύσει την ταχύτητα της κίνησης των στρατιωτικών δυνάμεων σε όλη την Ευρώπη.

Στόχος του είναι να διασφαλίσει την απρόσκοπτη κυκλοφορία στρατιωτικού προσωπικού και εξοπλισμού εντός των συνόρων της ΕΕ. Αυτό συνεπάγεται την αποφυγή μακροχρόνιων γραφειοκρατικών διαδικασιών για τη διέλευση από ή διά μέσου των κρατών μελών της ΕΕ, είτε μέσω σιδηροδρόμων, οδικών, αεροπορικών ή θαλάσσιων μεταφορών.

Το σχέδιο πρέπει να συμβάλει στη μείωση των φραγμών, όπως τα νομικά εμπόδια στη διασυνοριακή κίνηση, οι παρωχημένες γραφειοκρατικές απαιτήσεις (όπως οι έλεγχοι διαβατηρίων σε ορισμένα συνοριακά φυλάκια) και τα προβλήματα υποδομής, όπως οι δρόμοι και οι γέφυρες, που δεν μπορούν να αντέξουν μεγάλα στρατιωτικά οχήματα.

Ευρωπαϊκό Κέντρο Πιστοποίησης Εκπαίδευσης για τους Ευρωπαϊκούς Στρατούς

Το ευρωπαϊκό κέντρο πιστοποίησης κατάρτισης των ευρωπαϊκών στρατιωτικών μονάδων στοχεύει στην προώθηση της τυποποίησης των διαδικασιών μεταξύ των ευρωπαϊκών στρατιωτικών δυνάμεων και επιτρέπει στο προσωπικό να ασκεί σε επίπεδο τμήματος ολόκληρο το φάσμα των λειτουργιών διοίκησης και ελέγχου (C2) σε επίπεδο εδάφους, δημιουργώντας ένα προσομοιωμένο περιβάλλον κατάρτισης.

Το Κέντρο θα εξασφαλίσει ότι το στρατιωτικό προσωπικό και οι πολιτικοί υπάλληλοι θα εργαστούν από κοινού σε προσομοιωμένο εκπαιδευτικό περιβάλλον με σενάρια όπως η “Ανθρωπιστική βοήθεια” και η “Υποστήριξη της σταθεροποίησης και της καλλιέργειας δεξιοτήτων” και θα συμβάλλουν τελικά στη διασφάλιση της ενοποίησης, διαθέσιμες για το σχεδιασμό και τη διεξαγωγή αποστολών και επιχειρήσεων ΚΠΑΑ.

Δύναμη Αντιμετώπισης Καταστροφών

Η Κινητή Στρατιωτική Μονάδα Ανακούφισης Καταστροφών θα παρέχει ένα εξειδικευμένο πολυεθνικό στρατιωτικό πακέτο για την παροχή συνδρομής σε κράτη μέλη της ΕΕ και σε άλλα κράτη, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο σε επιχειρήσεις υπό την ηγεσία της ΕΕ όσο και εκτός ΕΕ.

Η νέα δυνατότητα της ΕΕ θα μπορεί να διαχειριστεί μια σειρά καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών καταστροφών, των έκτακτων περιστατικών και των πανδημιών.

Το έργο στοχεύει να συμπεριλάβει τη δημιουργία ενός νέου Κέντρου Αριστείας της ΕΕ για την Αρωγή κατά των Καταστροφών και, τελικά, ένα Κινητό Αρχηγείο της Δύναμης Αντιμετώπισης Καταστροφών.

Ναυτιλιακά (ημι-) αυτόνομα συστήματα αντιμέτρων ναρκών (MAS MCM)

Τα θαλάσσια (ημι-) αυτόνομα συστήματα αντιμέτρων για τις νάρκες (MAS MCM) θα παράγουν ένα παγκόσμιας κλίμακας μείγμα (ημι-) αυτόνομων υποβρύχιων, επιφανειακών και εναέριων τεχνολογιών για ναυτιλιακά αντίμετρα. Το σχέδιο θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να προστατεύσουν τα θαλάσσια σκάφη, τα λιμάνια και τις εγκαταστάσεις ξηράς και να διασφαλίσουν την ελευθερία της ναυσιπλοΐας στις θαλάσσιες εμπορικές οδούς.

Η ανάπτυξη υποβρυχίων αυτόνομων οχημάτων, με τη χρήση σύγχρονης τεχνολογίας και ανοικτής αρχιτεκτονικής, η οποία θα υιοθετήσει ένα αρθρωτό σύστημα, θα συμβάλει σημαντικά στην ασφάλεια της ναυτιλίας της ΕΕ, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση της απειλής θαλασσίων ναρκών.

Λιμενική και θαλάσσια επιτήρηση και προστασία (HARMSPRO)

Η ναυτιλιακή επιτήρηση και προστασία της θάλασσας (HARMSPRO) θα παρέχει μια νέα ναυτική ικανότητα στα κράτη μέλη ώστε να διεξάγουν επιτήρηση και προστασία συγκεκριμένων θαλάσσιων περιοχών, από τα λιμάνια μέχρι τα χωρικά ύδατα, συμπεριλαμβανομένης της θαλάσσιας γραμμής επικοινωνιών και των θαλασσίων στενών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και των δομών.

Θα παρέχει ένα ολοκληρωμένο σύστημα θαλάσσιων αισθητήρων, λογισμικού και πλατφορμών (επιφανειακά, υποβρύχια και εναέρια οχήματα), τα οποία συγχρονίζουν και επεξεργάζονται δεδομένα για να βοηθήσουν στην ανίχνευση και τον εντοπισμό μιας σειράς πιθανών ναυτιλιακών απειλών.

Το έργο θα παρέχει επίσης μια λειτουργία διαχείρισης και ελέγχου για το αναπτυσσόμενο σύστημα, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει σε λιμάνια, παράκτιες περιοχές και στο παράκτιο περιβάλλον.

Θωρακισμένα Οχήματα πεζικού / Θωρακισμένα επιθετικά Οχήματα/ Ελαφρύ θωρακισμένο όχημα

Το έργο θα αναπτύξει και θα κατασκευάσει πρωτότυπα ευρωπαϊκά θωρακισμένα οχήματα πεζικού / αμφίβιας προσβολής / ελαφρύ θωρακισμένο όχημα.

Τα οχήματα θα βασίζονται σε μια κοινή πλατφόρμα και θα υποστηρίζουν τους ελιγμούς ταχείας ανάπτυξης, την αναγνώριση, την υποστήριξη μάχης, την υλικοτεχνική υποστήριξη, τη διοίκηση και τον έλεγχο και την ιατρική υποστήριξη.

Αυτά τα νέα οχήματα θα ενισχύσουν επίσης τις επιχειρήσεις CSPD της ΕΕ, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των ευρωπαϊκών στρατών.

Ομάδες ταχείας Cyber-αντίδρασης και αμοιβαίας βοήθειας στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο

Παρατηρητής ( Observer ) Χώρα

Οι ομάδες ταχείας αντίδρασης Cyber (CRRT) θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη διαλειτουργικότητα και αρωγή ώστε να εξασφαλίσουν υψηλότερο επίπεδο ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και να ανταποκριθούν συλλογικά σε επιθέσεις. Οι ομάδες Cyber-ταχείας αντίδρασης (Cyber RRT’s) θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν άλλα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, επιχειρήσεις ασφάλειας καθώς και τις χώρες εταίρους. Τα CRRT θα είναι εφοδιασμένα με ενοποιημένα Εκπαιδευτικά Cyber Toolkits σχεδιασμένα να ανιχνεύουν, να αναγνωρίζουν και να μετριάζουν τις απειλές στον κυβερνοχώρο.

Οι ομάδες ταχείας αντίδρασης θα είναι σε θέση να βοηθήσουν με την εκπαίδευση, τη διάγνωση και την ηλεκτρονική σήμανση και ανίχνευση (cyber attribution forensics), καθώς και την παροχή βοήθειας σε επιχειρήσεις. Ο στόχος αυτού του έργου είναι να ενσωματωθεί η συλλογική εμπειρία των κρατών μελών στον τομέα της κυβερνοάμυνας.


Από τα υπόλοιπα 15 έργα – προγράμματα, έχουν αναλάβει ως επικεφαλείς η Γαλλία σε δύο (2), η Δανία  έχει αναλάβει σε τέσσερα (4), η Ιταλία σε τέσσερα (4), η Ολλανδία σε ένα (1), η Ισπανία σε ένα (1), το Βέλγιο σε ένα (1), η Λιθουανία σε ένα (1) και η Σλοβακία σε ένα (1).

Ήδη την περασμένη εβδομάδα, στο πλαίσιο της νέας ταχύτητας που έχει αναπτύξει η Ευρώπη για την άμυνά της, με την ενεργοποίηση της PESCO, η γειτονική μας Βουλγαρία, μαζί με Γαλλία, Πολωνία, Ρουμανία και Ηνωμένο Βασίλειο πήραν έγκριση με έναρξη χρηματοδότησης ενός εκατομμυρίου στο πρώτο ευρωπαϊκό αμυντικό έργο με το όνομα « ΠΥΘΙΑ».

Το πρόγραμμα "ΠΥΘΙΑ" μπορεί να έχει ελληνικό όνομα, ωστόσο δεν συμμετέχει η Ελλάδα και Το πρόγραμμα "ΠΥΘΙΑ" μπορεί να έχει ελληνικό όνομα, ωστόσο δεν συμμετέχει η Ελλάδα και καμία Ελληνική εταιρεία, ενώ το τρέχει η εταιρεία Ingegneria Informatica S.p.A. με συνεργαζόμενες εταιρείες από τις ως άνω χώρες. Στοχεύει στον εντοπισμό βασικών τάσεων στον ταχέως εξελισσόμενο κόσμο των καινοτόμων αμυντικών τεχνολογιών.  Επιπρόσθετα προβλέπεται να διατεθούν 90 εκατ. Ευρώ στο διάστημα 2017 – 2019 από το ΕΤΑ για πλήρη χρηματοδότηση της έρευνας στην Αμυντική Τεχνολογία. Συγκεκριμένα το πρόγραμμα θα χρησιμοποιήσει ανάλυση μεγάλων δεδομένων για να εξετάσει μεγάλους όγκους τεχνολογικών πληροφοριών, μελλοντικές τεχνολογίες αποδιοργάνωσης και μελλοντικά θέματα αμυντικής έρευνας.

Θέλετε να λαμβάνετε ΔΩΡΕΑΝ τα νέα του Armyvoice.gr κάθε πρωί; Συμπληρώστε τη φόρμα που ακολουθεί: 

Διαβάστε παρακάτω όλη την μελέτη που έκανε ο αντιπτέραρχος (Μ) Θεόδωρος Γιαννιτσόπουλος

Θεμέλιο για την αμυντική ανεξαρτησία, αποτελεί η Μόνιμη Διαρθρωμένη συνεργασία ( Μ.Δ.Σ) - PESCO (PErmanent Structured  COoperation on security and defence),  που έχει υπογραφεί στις 11 Δεκεμβρίου 2017.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ασφαλώς μια υπερδύναμη σε επίπεδο οικονομικό. Πολιτικά όμως εξακολουθεί να έχει σοβαρότατες αδυναμίες. Οι δυνατότητες της να έχει σοβαρή επίδραση στο παγκόσμιο πολιτικό γίγνεσθαι είναι περιορισμένες. Ο λόγος είναι απλός. Δεν έχει κοινή εξωτερική πολιτική ούτε κοινή άμυνα.

Επομένως  η Ευρώπη για να προασπίσει τα συμφέροντα της, την ειρήνη, τη σταθερότητα και τη δημοκρατία στον κόσμο, οφείλει να συγκροτηθεί σε μια πραγματική πολιτική οντότητα, δηλαδή να αποκτήσει κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας και άμυνας και τα μέσα για να υλοποιεί την πολιτική αυτή.

Όπως είναι γνωστό με βάση τη Συνθήκη του Μάαστριχτ του 1993, η Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ) καθορίστηκε σαν ένας από τους βασικούς πυλώνες πολιτικών της Ένωσης.

Το 1999 καθορίστηκαν πέντε στόχοι της ΚΕΠΠΑ:

• Η διαφύλαξη των κοινών αξιών της ειρήνης, της δημοκρατίας, των κανόνων δικαίου και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων,
• Η ενίσχυση της ασφάλειας της Ένωσης σε όλους τους τομείς,
• Η διατήρηση της ειρήνης και η ενίσχυση της διεθνούς ασφάλειας,
• Η προώθηση της διεθνούς συνεργασίας,
• Η ενίσχυση των δημοκρατικών θεσμών και των κανόνων δικαίου και ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών.

Τις προτεραιότητες και τους στόχους της ΚΕΠΠΑ  καθορίζουν οι αρχηγοί και οι Υπουργοί  Εξωτερικών των χωρών – μελών. Η Ε.Ε. έχει επίσης ορίσει Ύπατο Εκπρόσωπο σε περιοχές κρίσεων ή συγκρούσεων, παρέχοντας άμεση επαφή με τις εξελίξεις στις περιοχές αυτές και επιτρέπει στην Ε.Ε. να έχει ουσιαστικό ρόλο σε βιώσιμες λύσεις. Η Ε.Ε. δεσμεύτηκε επίσης, να εγκαθιδρύσει Ευρωπαϊκή Πολιτική Ασφάλειας και Άμυνας (ΕΠΑΑ), που θα καλύπτει όλους τους σχετικούς με την ασφάλεια της τομείς, συμπεριλαμβανομένης της Κοινής Αμυντικής Πολιτικής. Η Ε.Ε. αποφάσισε να ενισχύσει την ΕΠΑΑ με τη σύσταση αποστολών διαχείρισης κρίσεων. Αυτές συνιστούν αποστολές ανθρωπιστικής βοήθειας, αποστολές διάσωσης, διατήρησης της ειρήνης και ένα στρατιωτικό σώμα – η Δύναμη Ταχείας Επέμβασης.

Είναι όμως η Μόνιμη Διαρθρωμένη συνεργασία (Μ.Δ.Σ. – PESCO) που συνομολογήθηκε από τις 25  από τις 28 χώρες – μέλη της Ε.Ε. ένα «αμυντικό σύμφωνο» και μάλιστα με «ευρωστρατό» όπως αφέθηκε να δημιουργηθεί η εντύπωση σε διάφορα δημοσιεύματα;

Πρέπει να διασαφηνισθεί ότι τίποτα από τα πιο πάνω δεν ισχύει. Ούτε «ευρωστρατός» ούτε «αμυντικό σύμφωνο». Και ούτε συνιστά αμυντική ασπίδα για την Κύπρο. Ωστόσο αποτελεί ένα σημαντικό θετικό βήμα προς τη κατεύθυνση υλοποίησης του άρθρου 42, παράγραφος 6, στο άρθρο 46 και στο πρωτόκολλο 10 της Συνθήκης της Λισαβόνας.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι θα αναπτυχθούν προγράμματα που θα καλύψουν εκπαίδευση, ανάπτυξη δυνατοτήτων και επιχειρησιακή ετοιμότητα. Θα υπάρξει εμπλοκή της βιομηχανίας με συμμετοχή των αμυντικών βιομηχανιών των χωρών – μελών που συμμετέχουν, παρέχοντας μια θαυμάσια ευκαιρία στην Αμυντική Βιομηχανία της Χώρας μας και στο ΥΠΕΘΑ να αξιοποιήσουν όλες τις δυνατότητες που προσφέρονται τόσο στην κάλυψη των Αμυντικών αναγκών της χώρας μας όσο και στην συμμετοχή της Αμυντικής μας Βιομηχανίας σε προγράμματα συνεργασιών που εμπεριέχουν τεχνολογίες αιχμής.

Θα πρέπει να υπογραμμίσουμε ότι η Μ.Δ.Σ. - PESCO προσφέρει μια ευκαιρία για να τεθούν τα θεμέλια για να πάρει «σάρκα και οστά» η αμυντική ανεξαρτησία, ως ένας εκ των βασικών πυλώνων πολιτικών της Ένωσης.

Η Κύπρος έχει κάθε λόγο να αγωνιστεί στα πλαίσια της Ε.Ε. για την υλοποίηση του τελικού στόχου, που πρέπει να είναι μια ανεξάρτητη και ακηδεμόνευτη κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτικής άμυνας και ασφάλειας. Χωρίς βέβαια υπερβολικές προσδοκίες, αλλά και χωρίς λογικές υποβάθμισης της μέγιστης σημασίας, αυτής της νέας ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας που συνιστά η PESCO.
Η συμμετοχή της Κύπρου στη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (Μ.Δ.Σ.) για την άμυνα και την ασφάλεια, αναθερμαίνει την προοπτική προώθησης της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας της Ε.Ε.

ΙΣΤΟΡΙΚΟ

Στις 13 Νοεμβρίου 2017, υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας από 23 κράτη μέλη υπέγραψαν κοινή ανακοίνωση για τη Μόνιμη Δομημένη Συνεργασία (PESCO) και την απέστειλαν στην Ύπατο Εκπρόσωπο και στο Συμβούλιο.

Την κοινή αυτή ανακοίνωση προσυπέγραψαν δύο επιπλέον χώρες στις 7 Δεκεμβρίου 2017.  Η δυνατότητα της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας και αμυντικής πολιτικής εισήχθη με τη Συνθήκη της Λισαβόνας. Προβλέπει τη δυνατότητα περισσότερων κρατών μελών της ΕΕ να συνεργάζονται στενότερα στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας.

Η κοινή κοινοποίηση είναι το πρώτο επίσημο βήμα για την ίδρυση της PESCO και ορίζει:
Τις αρχές της PESCO, υπογραμμίζοντας ιδίως ότι το "PESCO είναι ένα φιλόδοξο, δεσμευτικό και περιεκτικό ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο για επενδύσεις στην ασφάλεια και την άμυνα του εδάφους της ΕΕ και των πολιτών της”
Τον κατάλογο των "φιλόδοξων και πιο δεσμευτικών κοινών δεσμεύσεων" που τα κράτη μέλη συμφώνησαν να αναλάβουν, μεταξύ των οποίων "η τακτική αύξηση των προϋπολογισμών στον τομέα της άμυνας σε πραγματικούς όρους για την επίτευξη των συμφωνημένων στόχων"
Προτάσεις για τη διακυβέρνηση της PESCO, με πρωταρχικό επίπεδο που διατηρεί τη συνοχή και τη φιλοδοξία του PESCO, συμπληρωμένο από ειδικές διαδικασίες διακυβέρνησης σε επίπεδο σχεδίων
Τα 25 κράτη – μέλη είναι: Αυστρία, Βέλγιο, Βουλγαρία, Τσεχική Δημοκρατία, Κροατία, Κύπρος, Εσθονία, Φινλανδία, Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ουγγαρία, Ιταλία, Λετονία, Λιθουανία, Λουξεμβούργο, Ολλανδία, Πολωνία, Πορτογαλία, Ρουμανία, Σλοβενία, Σλοβακία, Ισπανία, Ιρλανδία και Σουηδία.

Η PESCO είναι ένα πλαίσιο και μια διαδικασία που βασίζεται στη Συνθήκη για την εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ «τα οποία είναι ικανά και πρόθυμα να το πράξουν». Θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αναπτύξουν από κοινού αμυντικές ικανότητες, να επενδύσουν σε κοινά έργα και να ενισχύσουν την επιχειρησιακή ετοιμότητα και συμβολή των ενόπλων δυνάμεών τους. Μετά την υπόψη κοινοποίηση των 25 χωρών, το Συμβούλιο ενέκρινε επίσημη απόφαση για την ίδρυση της PESCO στις 11 Δεκεμβρίου του 2017, προσδιορίζοντας παράλληλα τα πρώτα 17 προγράμματά της, όπως αναλύονται στη συνέχεια.

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, το οποίο ξεκίνησε από την Κομισιόν τον Ιούνιο του 2017, θα ενισχύσει τα έργα συνεργασίας στον τομέα της αμυντικής έρευνας, την ανάπτυξη πρωτοτύπων και την προσέλκυση δυνατοτήτων. Η ως άνω κοινή κοινοποίηση σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία μιας πλήρως ανεπτυγμένης ευρωπαϊκής αμυντικής ένωσης έως το 2025.

ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ

Περισσότερη ασφάλεια για την ΕΕ και τους πολίτες της

Υπό το πρίσμα ενός μεταβαλλόμενου περιβάλλοντος ασφαλείας, η ΕΕ στο πλαίσιο της παγκόσμιας στρατηγικής για θέματα εξωτερικής πολιτικής και πολιτικής ασφαλείας (EUGS), ξεκίνησε μια διαδικασία ενισχυμένης συνεργασίας για την ασφάλεια και την άμυνα. Τα κράτη μέλη συμφώνησαν η Ευρωπαϊκή Ένωση να εντείνει τις εργασίες της στον τομέα αυτό και αναγνώρισαν ότι ο ενισχυμένος συντονισμός, οι αυξημένες επενδύσεις στην άμυνα και η συνεργασία στην ανάπτυξη των αμυντικών δυνατοτήτων, είναι οι βασικές απαιτήσεις για την επίτευξή του.

Αυτό είναι ο κύριος στόχος της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (Μ.Δ.Σ.) για την Άμυνα και την Ασφάλεια (PESCO), όπως περιγράφονται στη Συνθήκη της ΕΕ, άρθρα 42 (6) και 46, καθώς και στο πρωτόκολλο 10. Μέσω PESCO, τα κράτη μέλη αυξάνουν την αποτελεσματικότητά τους στην αντιμετώπιση των προκλήσεων ασφαλείας, προχωρώντας προς την περαιτέρω ενσωμάτωση και ενίσχυση της αμυντικής τους συνεργασίας, εντός του πλαισίου της ΕΕ.

Εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας μέσω δεσμεύσεων

Η Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (Μ.Δ.Σ. – PESCO ) είναι ένα πλαίσιο συνεργασίας βάσει της Συνθήκης και συνιστά διαδικασία εμβάθυνσης της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, που είναι ικανά και πρόθυμα να το πράξουν. Ο στόχος είναι να αναπτύξουν από κοινού δυνατότητες άμυνας και να τις καταστίσουν διαθέσιμες για στρατιωτικές επιχειρήσεις της ΕΕ.
Έτσι, αυτό θα ενισχύσει την ικανότητα της ΕΕ ως διεθνή συνεργάτη ασφάλειας, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην προστασία των Ευρωπαίων,  μεγιστοποιώντας την αποτελεσματικότητα των αμυντικών δαπανών.

Η διαφορά μεταξύ Μ.Δ.Σ - PESCO και άλλων μορφών συνεργασίας είναι ο δεσμευτικός χαρακτήρας των δεσμεύσεων που έχουν αναληφθεί από τα συμμετέχοντα κράτη μέλη. Ωστόσο, η συμμετοχή παραμένει προαιρετική και η λήψη αποφάσεων θα παραμείνει στα χέρια των συμμετεχόντων κρατών μελών.

Δομή και διακυβέρνηση

Η Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία (Μ.Δ.Σ.) θα έχει μια δομή δύο-επιπέδων:
• Επίπεδο Συμβουλίου: υπεύθυνο για τη γενική πολιτική κατεύθυνση και το μηχανισμό αξιολόγησης για να προσδιορίσει εάν τα κράτη μέλη εκπληρώνουν τις δεσμεύσεις τους. Ψηφίζουν μόνο τα μέλη PESCO, οι αποφάσεις λαμβάνονται με ομοφωνία (εκτός από τις αποφάσεις αναφορικά με την αναστολή της ιδιότητας μέλους και εγγραφή των νέων μελών, οι οποίες λαμβάνονται με ειδική πλειοψηφία).
• Επίπεδο Έργων: Η αποτελεσματικότητα της PESCO θα μετρηθεί από τα έργα, που θα αναπτύξει. Κάθε έργο θα διοικείται από τα κράτη μέλη, που συμβάλλουν σε αυτό.
Βήματα προς Θέσπιση της Μ.Δ.Σ. -  PESCO

Υπό την καθοδήγηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, προβλέπονται τρία βασικά βήματα για να καθιερωθεί η Μ.Δ.Σ. - PESCO:

Βήμα 1 : Τα Κράτη μέλη παρουσίασαν ένα κατάλογο με κοινές δεσμεύσεις το Σεπτεμβρίου 2017,  στις κύριες περιοχές του πρωτοκόλλου 10 της Συνθήκης, ιδίως επενδύσεων άμυνας, ικανότητα ανάπτυξης και επιχειρησιακής ετοιμότητας.

Βήμα 2 : Στις 13 Νοεμβρίου 2017, Υπουργοί από 23 κράτη μέλη υπέγραψαν κοινή κοινοποίηση σχετικά με την έναρξη θέσπισης της PESCO και την παρέδωσαν στον Ύπατο Εκπρόσωπο και στο Συμβούλιο. Η κοινή κοινοποίηση είναι το πρώτο επίσημο βήμα για την θέσπιση της PESCO. Καθορίζει τις αρχές, υπογραμμίζοντας ιδίως το δεσμευτικό χαρακτήρα του νομικού πλαισίου, μια λίστα των δεσμευτικών κοινών δεσμεύσεων, που τα  κράτη μέλη συμφώνησαν να αναλάβουν, καθώς και προτάσεις σχετικά με τη διακυβέρνηση της PESCO.

Βήμα 3: Σε συνέχεια της κοινοποίησης, να εγκριθεί με ειδική πλειοψηφία απόφαση του Συμβουλίου για θέσπιση της PESCO, πριν από το τέλος του 2017 (απόφαση που υλοποιήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2017).

Μ.Δ.Σ. - PESCO – Ένα μέσο σχετικό για την ασφάλεια της ΕΕ και των πολιτών της

1. • Η Μ.Δ.Σ - PESCO είναι ένα µόνιµο πλαίσιο για στενότερη λειτουργία και μια δομημένη διαδικασία για σταδιακή εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας στο πλαίσιο της Ένωσης. Θα είναι ένας οδηγός για ολοκλήρωση στον τομέα της άμυνας.
2. • Κάθε συμμετέχον κράτος μέλος παρέχει ένα σχέδιο για τις εθνικές συνεισφορές και τις προσπάθειες, που έχει συμφωνήσει να κάνει. Αυτά τα εθνικά σχέδια εφαρμογής υπόκεινται σε τακτική αξιολόγηση. Αυτό είναι διαφορετικό από την εθελοντική προσέγγιση είναι, ο κανόνας εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης κοινής ασφάλειας και αμυντικής πολιτικής.
3. • Η Μ.Δ.Σ - PESCO σχεδιάζεται για να καταστεί αποτελεσματικότερη η ευρωπαϊκή άμυνα και να παρέχει μεγαλύτερη απόδοση, παρέχοντας ενισχυμένο συντονισμό και συνεργασία στους τομείς των επενδύσεων, την ανάπτυξη δυνατοτήτων και την επιχειρησιακή ετοιμότητα. Η ενισχυμένη συνεργασία σε αυτόν τον τομέα θα επιτρέψει, μειώνοντας τον αριθμό των διαφορετικών οπλικών συστημάτων στην Ευρώπη και ως εκ τούτου, ενισχύοντας την επιχειρησιακή συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, να αυξάνουν τη διαλειτουργικότητα και τη βιομηχανική ανταγωνιστικότητα.
4. • Η Μ.Δ.Σ - PESCO θα βοηθήσει να ενισχυθεί η στρατηγική αυτονομία της ΕΕ να δράσει μόνη της, όταν είναι απαραίτητο και με συνεργάτες οσάκις είναι δυνατόν. Ενισχύεται από την ιδέα ότι η κυριαρχία μπορεί να ασκείται καλύτερα όταν εργάζονται από κοινού, ενώ η εθνική κυριαρχία παραμένει ουσιαστικά άθικτη.  
5. • Πρόκειται για παροχή μιας ομπρέλας τέτοιων παραδειγμάτων περιφερειακής αμυντικής ολοκλήρωσης όπως το Ναυτικό Βελγίου – Ολλανδίας ή της Διοίκησης Ευρωπαϊκής Αερομεταφοράς.
6. • Στρατιωτικές ικανότητες, που αναπτύχθηκαν εντός PESCO παραμένουν στα χέρια των κρατών μελών, οι οποίες μπορούν επίσης να γίνουν διαθέσιμες σε άλλα πλαίσια, όπως τα Ηνωμένα Έθνη ή το ΝΑΤΟ.
7. Μ.Δ.Σ. - PESCO ως μέρος ενός πακέτου ολοκληρωμένης άμυνας
8. Η Μ.Δ.Σ. - PESCO συνδέεται στενά με τη νέα συντονισμένη ετήσια αναθεώρηση άμυνας (CARD - Coordinated Annual Review on Defence) και τo Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (ΕΤΑ), το οποίο αναπτύσσεται επί του παρόντος στο πλαίσιο του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανικής ανάπτυξης. Είναι συμπληρωματικά και αμοιβαία ενισχυόμενα εργαλεία, που συμβάλλουν στον ίδιο πολιτικό στόχο :
9. • Coordinated Annual Review on Defence ( CARD ) πρέπει να εκτελεστούν από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Άμυνας, μέσα από συστηματική παρακολούθηση των σχεδίων των εθνικών αμυντικών δαπανών και βοηθούν στον εντοπισμό ευκαιριών για νέες πρωτοβουλίες συνεργασίας.
10. • Το ΕΤΑ θα παρέχει οικονομικά κίνητρα για την προώθηση της αμυντικής συνεργασίας από την έρευνα στη φάση της ανάπτυξης των ικανοτήτων, περιλαμβανομένων των πρωτοτύπων.
11. • Η Μ.Δ.Σ - PESCO θα αναπτύξει ικανότητα έργων, ταυτοποιημένων ιδίως μέσω της διαδικασίας της CARD σε τομείς προτεραιότητας.  Επιλέξιμα έργα θα μπορούσαν επίσης να επωφεληθούν από χρηματοδότηση από το ΕΤΑ, το οποίο θα προβλέπει ένα πρόσθετο 10% χρηματοδότηση για τη φάση της βιομηχανικής ανάπτυξης άμυνας των έργων, που αναπτύχθηκαν στο πλαίσιο της Μ.Δ.Σ. - PESCO.

Επιταχύνεται το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, Υγειονομικό και Cyber 

Μετά την έγκριση των συμπερασμάτων από τη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες, ανοίγει ο δρόμος για την άμεση δημιουργία Μόνιμα Διαρθρωμένης Συνεργασίας, ενώ παράλληλα οι ηγέτες της ΕΕ ζητούν επιτάχυνση των διαδικασιών δημιουργίας και ενεργοποίησης του Κοινού Ευρωπαϊκού Αμυντικού Ταμείου, το οποίο θα έχει σε πρώτη φάση προϋπολογισμό 5,5 δισ.

Αν και οι αμυντικοί προϋπολογισμοί παραμένουν εθνικό ζήτημα, η διαχείρισή τους γίνεται προοδευτικά ευρωπαϊκό, γεγονός που αναμένεται να προκαλέσει εντάσεις και αντιπαραθέσεις, καθώς οι αμυντικές δαπάνες αποτελούν σε πολλές περιστάσεις εργαλείο εθνικής εξωτερικής πολιτικής, όπως στην περίπτωση της Ελλάδας, όπου χρησιμοποιείται κατά πάγια τακτική στις διμερείς σχέσεις με τις ΗΠΑ και τη Ρωσία.

Όπως επισήμανε, σε σχετική εκδήλωση, η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι, αν και οι αμυντικές δαπάνες της Ευρώπης φτάνουν στο 50% των ΗΠΑ, η αποτελεσματικότητά τους, ως προς το τελικό προϊόν βρίσκεται μετά βίας στο 15%, καταδεικνύοντας ένα σημαντικό παραγωγικό κενό (output gap), το οποίο στοχεύει να αμβλύνει με το Ευρωπαϊκό Αμυντικό Ταμείο και τον συντονισμό στην αγορά οπλικών συστημάτων.

Tο τοπίο παραμένει θολό σε πολλά ζητήματα, ωστόσο η δημιουργία δομής cyber στρατού, μονάδων ταχείας αντίδρασης και η ανάπτυξη κοινών αμυντικών και επιθετικών πολιτικών στον τομέα του ηλεκτρονικού πολέμου και της προπαγάνδας, είναι μια πρώτη ένδειξη του επιπέδου και του βάθους της συνεργασίας, που θα επιτευχθεί μέσω της μόνιμα διαρθρωμένης δύναμης.

Στα πρώτα 17 έργα που αναλαμβάνει να εκτελέσει η Μ.Δ.Σ - PESCO, υπό την επίτροπο Εξωτερικών, Φεντερίκα Μογκερίνι, περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων η ανάπτυξη διαδικασιών προστασίας συνόρων και σχετικού λογισμικού, γεγονός που περιπλέκει τη φύλαξη εθνικών συνόρων, καθώς εμπεριέχει τοποθετήσεις σε μόνιμη βάση και μεταβίβαση αρμοδιοτήτων λήψης στρατηγικών αποφάσεων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, θέματα τα οποία αν και μείζονα παραμένουν θολά.

Παράλληλα περιλαμβάνεται η δημιουργία νέας ενιαίας Ευρωπαϊκής Ιατρικής Διοίκησης, κέντρου logistics, για την εύρυθμη και αποτελεσματική λειτουργία, του οποίου απαιτείται ελευθέρας κίνησης μηχανοκίνητων, αερομεταφερόμενων και ναυτικών τμημάτων σε χώρο εθνικής κυριαρχίας.
Ακολουθεί αναλυτικά ο κατάλογος των πρώτων 17 έργων – προγραμμάτων  συνεργασίας Μ.Δ.Σ – PESCO, όπου οι Χώρες συμμετέχουν είτε ως επικεφαλείς ( Lead ) , είτε ως συμμετέχουσες ( Participants ) , είτε ως απλή παρατηρητές ( Observers ) και έχουν ως ακολούθως :

• ➧ Ευρωπαϊκή ιατρική διοίκηση  ( European Medical Command -EMC)
• ➧ Ανάπτυξη Ευρωπαϊκού Ψηφιακού Ραδιοφάσματος  ( European Secure Software defined Radio ESSOR)
• ➧ Δίκτυο των Διαμετακομιστικών Κόμβων στην Ευρώπη και υποστήριξη στις Επιχειρήσεις (Network of logistic Hubs in Europe and support to Operations )
• ➧ Στρατιωτική Κινητικότητα (Military Mobility )
• ➧ Ευρωπαϊκό Κέντρο Εκπαίδευσης Αποστολών ( European Union Training Mission Competence Centre -  EU TMCC).
• ➧ Ευρωπαϊκό Κέντρο Πιστοποίησης Εκπαίδευσης για τους Ευρωπαϊκούς Στρατούς (European Training Certification Centre for European Armies )
• ➧ Κέντρο Ανάπτυξης - Διαχείρισης Ενεργειακών Πόρων (Energy Operational Function – EOF)
• ➧ Δύναμη Αντιμετώπισης Καταστροφών (Deployable Military Disaster Relief Capability Package)
• ➧ Ναυτιλιακά (ημι-) αυτόνομα συστήματα αντιμέτρων ναρκών (Maritime (semi-) Autonomous Systems for Mine Countermeasures - MAS MCM)
• ➧ Λιμενική και θαλάσσια επιτήρηση και προστασία (Harbour & Maritime Surveillance and Protection HARMSPRO).
• ➧ Αναβάθμιση της θαλάσσιας επιτήρησης (Upgrade of Maritime Surveillance)
• ➧ Πλατφόρμα κοινής χρήσης πληροφοριών σχετικά με τις απειλές στον κυβερνοχώρο και την ανταπόκριση σε περιστατικά (Cyber Threats and Incident Response Information Sharing Platform)
• ➧ Ομάδες ταχείας Cyber-αντίδρασης και αμοιβαίας βοήθειας στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο (Cyber Rapid Response Teams and Mutual Assistance in Cyber Security)
• ➧ Σύστημα στρατηγικής διοίκησης και ελέγχου (C2) για αποστολές και επιχειρήσεις ΚΠΑΑ (Strategic Command and Control (C2) System for CSDP Missions and Operations)
• ➧ Θωρακισμένα Οχήματα πεζικού / Θωρακισμένα επιθετικά Οχήματα/ Ελαφρύ θωρακισμένο όχημα (Armoured Infantry Fighting Vehicle / Amphibious Assault Vehicle / Light Armoured Vehicle)
• ➧Έμμεση υποστήριξη πυρός (Indirect Fire Support - EuroArtillery) 
• ➧EUFOR- Μονάδα Άμεσης Αντιμετώπισης Κρίσεων (EUFOR Crisis Response Operation Core - EUFOR CROC)

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν ανακοινωθεί μέχρι σήμερα, η Ελλάδα, από τα πρώτα 17 αυτά έργα – προγράμματα PESCO, συμμετέχει σε δύο (2) ως επικεφαλής, σε επτά (7) ως συμμετέχουσα Χώρα και σε ένα (1) ως παρατηρητής, ως ακολούθως :

Επικεφαλής ( Lead ) Χώρα στα ακόλουθα δύο (2) έργα - προγράμματα :
• Αναβάθμιση της θαλάσσιας επιτήρησης
Το σχέδιο για την αναβάθμιση της θαλάσσιας επιτήρησης θα ενσωματώσει συστήματα επιτήρησης ξηράς, θαλάσσιες και αεροπορικές πλατφόρμες, προκειμένου να διανέμουν πληροφορίες σε πραγματικό χρόνο στα κράτη μέλη, ώστε να παρέχεται έγκαιρη και αποτελεσματική απάντηση στα διεθνή ύδατα.

Ο κύριος στόχος του προγράμματος είναι η ενίσχυση της θαλάσσιας επιτήρησης, της ευαισθητοποίησης σχετικά με την κατάσταση και της πιθανής αποτελεσματικότητας της αντίδρασης της ΕΕ, με τη χρήση της υφιστάμενης υποδομής, την ανάπτυξη υλικού και συναφών δυνατοτήτων στο μέλλον. Αποσκοπεί στην έγκαιρη και αποτελεσματική αντιμετώπιση νέων και παλαιών απειλών και προκλήσεων (όπως η ενεργειακή ασφάλεια, οι περιβαλλοντικές προκλήσεις, οι πτυχές ασφάλειας και άμυνας). εξασφαλίζοντας έτσι την επακριβή ευαισθητοποίηση και την ταχεία αντίδραση, ώστε να συμβάλουν στην προστασία της ΕΕ και των πολιτών της.

Πλατφόρμα κοινής χρήσης πληροφοριών σχετικά με τις απειλές στον κυβερνοχώρο και την ανταπόκριση σε περιστατικά

Η πλατφόρμα Cyber Sharing Information Threats και Incident Response θα αναπτύξει πιο ενεργά αμυντικά μέτρα, ενδεχομένως σε νέo δόγμα, περνώντας από τα firewalls σε πιο επιθετικά μέτρα. Το έργο έχει ως στόχο να συμβάλει στον μετριασμό αυτών των κινδύνων, εστιάζοντας στην ανταλλαγή πληροφοριών για τις απειλές στον κυβερνοχώρο, μέσω μιας πλατφόρμας διασύνδεσης των κρατών-μελών, με στόχο την ενίσχυση των δυνατοτήτων άμυνας στον κυβερνοχώρο.

Συμμετέχουσα ( Participant ) Χώρα στα ακόλουθα επτά (7) έργα – προγράμματα :
Δίκτυο των Διαμετακομιστικών Κόμβων (Logistic Hubs) στην Ευρώπη και υποστήριξη Επιχειρήσεων 

Το Δίκτυο των Διαμετακομιστικών Κόμβων (Logistic Hubs) στην Ευρώπη και η υποστήριξη των Επιχειρήσεων θα βελτιώσει τη στρατηγική υλικοτεχνική υποστήριξη και την πρόβλεψη των δυνάμεων στις αποστολές και τις επιχειρήσεις της ΕΕ. Στόχος της είναι η δημιουργία διασυνοριακών λύσεων για αποτελεσματικότερες, ομαλότερες στρατιωτικές μεταφορές / εφοδιαστική αλυσίδα και η σύνδεση των υφιστάμενων ευρωπαϊκών δυνατοτήτων κάτω από μια διαμετακομιστική ομπρέλα.
Αναμένεται να ενισχύσει τον προγραμματισμό και τη διακίνηση στον τομέα των logistics, καθώς και να επιτύχει κοινά πρότυπα και διαδικασίες που θα βελτιώσουν σημαντικά την ικανότητα της ΕΕ και του ΝΑΤΟ να διεξάγουν ακόμη και τις πιο απαιτητικές αποστολές.

Στρατιωτική Κινητικότητα

Το έργο αυτό θα υποστηρίξει τη δέσμευση των κρατών μελών να απλουστεύσουν και να τυποποιήσουν τις διασυνοριακές στρατιωτικές διαδικασίες μεταφοράς. Στόχος του είναι να ενισχύσει την ταχύτητα της κίνησης των στρατιωτικών δυνάμεων σε όλη την Ευρώπη.

Στόχος του είναι να διασφαλίσει την απρόσκοπτη κυκλοφορία στρατιωτικού προσωπικού και εξοπλισμού εντός των συνόρων της ΕΕ. Αυτό συνεπάγεται την αποφυγή μακροχρόνιων γραφειοκρατικών διαδικασιών για τη διέλευση από ή διά μέσου των κρατών μελών της ΕΕ, είτε μέσω σιδηροδρόμων, οδικών, αεροπορικών ή θαλάσσιων μεταφορών.

Το σχέδιο πρέπει να συμβάλει στη μείωση των φραγμών, όπως τα νομικά εμπόδια στη διασυνοριακή κίνηση, οι παρωχημένες γραφειοκρατικές απαιτήσεις (όπως οι έλεγχοι διαβατηρίων σε ορισμένα συνοριακά φυλάκια) και τα προβλήματα υποδομής, όπως οι δρόμοι και οι γέφυρες, που δεν μπορούν να αντέξουν μεγάλα στρατιωτικά οχήματα.

Ευρωπαϊκό Κέντρο Πιστοποίησης Εκπαίδευσης για τους Ευρωπαϊκούς Στρατούς
Το ευρωπαϊκό κέντρο πιστοποίησης κατάρτισης των ευρωπαϊκών στρατιωτικών μονάδων στοχεύει στην προώθηση της τυποποίησης των διαδικασιών μεταξύ των ευρωπαϊκών στρατιωτικών δυνάμεων και επιτρέπει στο προσωπικό να ασκεί σε επίπεδο τμήματος ολόκληρο το φάσμα των λειτουργιών διοίκησης και ελέγχου (C2) σε επίπεδο εδάφους, δημιουργώντας ένα προσομοιωμένο περιβάλλον κατάρτισης.

Το Κέντρο θα εξασφαλίσει ότι το στρατιωτικό προσωπικό και οι πολιτικοί υπάλληλοι θα εργαστούν από κοινού σε προσομοιωμένο εκπαιδευτικό περιβάλλον με σενάρια όπως η “Ανθρωπιστική βοήθεια” και η “Υποστήριξη της σταθεροποίησης και της καλλιέργειας δεξιοτήτων” και θα συμβάλλουν τελικά στη διασφάλιση της ενοποίησης, διαθέσιμες για το σχεδιασμό και τη διεξαγωγή αποστολών και επιχειρήσεων ΚΠΑΑ.

Δύναμη Αντιμετώπισης Καταστροφών

Η Κινητή Στρατιωτική Μονάδα Ανακούφισης Καταστροφών θα παρέχει ένα εξειδικευμένο πολυεθνικό στρατιωτικό πακέτο για την παροχή συνδρομής σε κράτη μέλη της ΕΕ και σε άλλα κράτη, το οποίο μπορεί να χρησιμοποιηθεί τόσο σε επιχειρήσεις υπό την ηγεσία της ΕΕ όσο και εκτός ΕΕ.

Η νέα δυνατότητα της ΕΕ θα μπορεί να διαχειριστεί μια σειρά καταστάσεων έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένων των φυσικών καταστροφών, των έκτακτων περιστατικών και των πανδημιών.
Το έργο στοχεύει να συμπεριλάβει τη δημιουργία ενός νέου Κέντρου Αριστείας της ΕΕ για την Αρωγή κατά των Καταστροφών και, τελικά, ένα Κινητό Αρχηγείο της Δύναμης Αντιμετώπισης Καταστροφών.

Ναυτιλιακά (ημι-) αυτόνομα συστήματα αντιμέτρων ναρκών (MAS MCM)

Τα θαλάσσια (ημι-) αυτόνομα συστήματα αντιμέτρων για τις νάρκες (MAS MCM) θα παράγουν ένα παγκόσμιας κλίμακας μείγμα (ημι-) αυτόνομων υποβρύχιων, επιφανειακών και εναέριων τεχνολογιών για ναυτιλιακά αντίμετρα. Το σχέδιο θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να προστατεύσουν τα θαλάσσια σκάφη, τα λιμάνια και τις εγκαταστάσεις ξηράς και να διασφαλίσουν την ελευθερία της ναυσιπλοΐας στις θαλάσσιες εμπορικές οδούς.

Η ανάπτυξη υποβρυχίων αυτόνομων οχημάτων, με τη χρήση σύγχρονης τεχνολογίας και ανοικτής αρχιτεκτονικής, η οποία θα υιοθετήσει ένα αρθρωτό σύστημα, θα συμβάλει σημαντικά στην ασφάλεια της ναυτιλίας της ΕΕ, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση της απειλής θαλασσίων ναρκών.
Λιμενική και θαλάσσια επιτήρηση και προστασία (HARMSPRO)

Η ναυτιλιακή επιτήρηση και προστασία της θάλασσας (HARMSPRO) θα παρέχει μια νέα ναυτική ικανότητα στα κράτη μέλη ώστε να διεξάγουν επιτήρηση και προστασία συγκεκριμένων θαλάσσιων περιοχών, από τα λιμάνια μέχρι τα χωρικά ύδατα, συμπεριλαμβανομένης της θαλάσσιας γραμμής επικοινωνιών και των θαλασσίων στενών, προκειμένου να εξασφαλιστεί η ασφάλεια της ναυσιπλοΐας και των δομών.

Θα παρέχει ένα ολοκληρωμένο σύστημα θαλάσσιων αισθητήρων, λογισμικού και πλατφορμών (επιφανειακά, υποβρύχια και εναέρια οχήματα), τα οποία συγχρονίζουν και επεξεργάζονται δεδομένα για να βοηθήσουν στην ανίχνευση και τον εντοπισμό μιας σειράς πιθανών ναυτιλιακών απειλών.
Το έργο θα παρέχει επίσης μια λειτουργία διαχείρισης και ελέγχου για το αναπτυσσόμενο σύστημα, το οποίο θα μπορούσε να λειτουργήσει σε λιμάνια, παράκτιες περιοχές και στο παράκτιο περιβάλλον.

Θωρακισμένα Οχήματα πεζικού / Θωρακισμένα επιθετικά Οχήματα/ Ελαφρύ θωρακισμένο όχημα
Το έργο θα αναπτύξει και θα κατασκευάσει πρωτότυπα ευρωπαϊκά θωρακισμένα οχήματα πεζικού / αμφίβιας προσβολής / ελαφρύ θωρακισμένο όχημα.

Τα οχήματα θα βασίζονται σε μια κοινή πλατφόρμα και θα υποστηρίζουν τους ελιγμούς ταχείας ανάπτυξης, την αναγνώριση, την υποστήριξη μάχης, την υλικοτεχνική υποστήριξη, τη διοίκηση και τον έλεγχο και την ιατρική υποστήριξη.

Αυτά τα νέα οχήματα θα ενισχύσουν επίσης τις επιχειρήσεις CSPD της ΕΕ, διασφαλίζοντας ταυτόχρονα τη διαλειτουργικότητα μεταξύ των ευρωπαϊκών στρατών.

Παρατηρητής ( Observer ) Χώρα στο ακόλουθο ένα (1) έργο – πρόγραμμα :

Ομάδες ταχείας Cyber-αντίδρασης και αμοιβαίας βοήθειας στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο
Οι ομάδες ταχείας αντίδρασης Cyber (CRRT) θα επιτρέψουν στα κράτη μέλη διαλειτουργικότητα και αρωγή ώστε να εξασφαλίσουν υψηλότερο επίπεδο ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και να ανταποκριθούν συλλογικά σε επιθέσεις. Οι ομάδες Cyber-ταχείας αντίδρασης (Cyber RRT’s) θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να βοηθήσουν άλλα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ, επιχειρήσεις ασφάλειας καθώς και τις χώρες εταίρους. Τα CRRT θα είναι εφοδιασμένα με ενοποιημένα Εκπαιδευτικά Cyber Toolkits σχεδιασμένα να ανιχνεύουν, να αναγνωρίζουν και να μετριάζουν τις απειλές στον κυβερνοχώρο.

Οι ομάδες ταχείας αντίδρασης θα είναι σε θέση να βοηθήσουν με την εκπαίδευση, τη διάγνωση και την ηλεκτρονική σήμανση και ανίχνευση (cyber attribution forensics), καθώς και την παροχή βοήθειας σε επιχειρήσεις. Ο στόχος αυτού του έργου είναι να ενσωματωθεί η συλλογική εμπειρία των κρατών μελών στον τομέα της κυβερνοάμυνας.

Από τα υπόλοιπα 15 έργα – προγράμματα, έχουν αναλάβει ως επικεφαλής η Γαλλία σε δύο (2), η Δανία  έχει αναλάβει σε τέσσερα (4), η Ιταλία σε τέσσερα (4), η Ολλανδία σε ένα (1), η Ισπανία σε ένα (1), το Βέλγιο σε ένα (1), η Λιθουανία σε ένα (1) και η Σλοβακία σε ένα (1).

Ήδη την περασμένη εβδομάδα, στο πλαίσιο της νέας ταχύτητας που έχει αναπτύξει η Ευρώπη για την άμυνά της, με την ενεργοποίηση της PESCO, η γειτονική μας Βουλγαρία, μαζί με Γαλλία, Πολωνία, Ρουμανία και Ηνωμένο Βασίλειο πήραν έγκριση με έναρξη χρηματοδότησης ενός εκατομμυρίου στο πρώτο ευρωπαϊκό αμυντικό έργο με το όνομα « ΠΥΘΙΑ».

Το πρόγραμμα "ΠΥΘΙΑ" μπορεί να έχει ελληνικό όνομα, ωστόσο δεν συμμετέχει η Ελλάδα και καμία Ελληνική εταιρεία, ενώ το τρέχει η εταιρεία Ingegneria Informatica S.p.A. με συνεργαζόμενες εταιρείες από τις ως άνω χώρες. Στοχεύει στον εντοπισμό βασικών τάσεων στον ταχέως
εξελισσόμενο κόσμο των καινοτόμων αμυντικών τεχνολογιών.

Επιπρόσθετα προβλέπεται να διατεθούν 90 εκατ. Ευρώ στο διάστημα 2017 – 2019 από το ΕΤΑ για πλήρη χρηματοδότηση της έρευνας στην Αμυντική Τεχνολογία. Συγκεκριμένα το πρόγραμμα θα χρησιμοποιήσει ανάλυση μεγάλων δεδομένων για να εξετάσει μεγάλους όγκους τεχνολογικών πληροφοριών, μελλοντικές τεχνολογίες αποδιοργάνωσης και μελλοντικά θέματα αμυντικής έρευνας.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 

Θεμέλιο για την αμυντική ανεξαρτησία της ΕΕ, αποτελεί η Μόνιμη Διαρθρωμένη συνεργασία Μ.Δ.Σ - PESCO (PErmanent Structured  COoperation on security and defence),  που η απόφαση για τη θέσπισή της έχει υπογραφεί στις 11 Δεκεμβρίου από 25 κράτη – μέλη και αποτελεί ένα σημαντικό θετικό βήμα προς τη κατεύθυνση υλοποίησης του άρθρου 42, παράγραφος 6, στο άρθρο 46 και στο πρωτόκολλο 10 της Συνθήκης της Λισαβόνας.

Η Μ.Δ.Σ - PESCO είναι ένα πλαίσιο και μια διαδικασία που βασίζεται στη Συνθήκη για την εμβάθυνση της αμυντικής συνεργασίας μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ «τα οποία είναι ικανά και πρόθυμα να το πράξουν». Θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αναπτύξουν από κοινού αμυντικές ικανότητες, να επενδύσουν σε κοινά έργα και να ενισχύσουν την επιχειρησιακή ετοιμότητα και συμβολή των ενόπλων δυνάμεών τους.

Το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας ( ΕΤΑ ), το οποίο ξεκίνησε από την Κομισιόν τον Ιούνιο του 2017, θα ενισχύσει τα έργα συνεργασίας στον τομέα της αμυντικής έρευνας, την ανάπτυξη πρωτοτύπων και την προσέλκυση δυνατοτήτων. Το ΕΤΑ θα έχει σε πρώτη φάση προϋπολογισμό 5,5 δισ. Η ως άνω κοινή κοινοποίηση σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία μιας πλήρως ανεπτυγμένης ευρωπαϊκής αμυντικής ένωσης έως το 2025.

Η Μ.Δ.Σ. - PESCO συνδέεται στενά με τη νέα συντονισμένη ετήσια αναθεώρηση άμυνας (CARD - Coordinated Annual Review on Defence) και τo Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας (ΕΤΑ), το οποίο αναπτύσσεται επί του παρόντος στο πλαίσιο του προγράμματος της Ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανικής ανάπτυξης.

Όπως επισήμανε, σε σχετική εκδήλωση, η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ, Φεντερίκα Μογκερίνι, αν και οι αμυντικές δαπάνες της Ευρώπης φτάνουν στο 50% των ΗΠΑ, η αποτελεσματικότητά τους, ως προς το τελικό προϊόν βρίσκεται μετά βίας στο 15%, καταδεικνύοντας ένα σημαντικό παραγωγικό κενό (output gap), το οποίο στοχεύει να αμβλύνει με το Ευρωπαϊκό Αμυντικό Ταμείο και τον συντονισμό στην αγορά οπλικών συστημάτων.

Στα πρώτα 17 έργα που αναλαμβάνει να εκτελέσει η Μ.Δ.Σ - PESCO, υπό την επίτροπο Εξωτερικών, Φεντερίκα Μογκερίνι, περιλαμβάνεται μεταξύ άλλων η ανάπτυξη διαδικασιών προστασίας συνόρων και σχετικού λογισμικού, η δημιουργία νέας ενιαίας Ευρωπαϊκής Ιατρικής Διοίκησης και κέντρου Logistics.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι θα αναπτυχθούν προγράμματα που θα καλύψουν εκπαίδευση, ανάπτυξη δυνατοτήτων και επιχειρησιακή ετοιμότητα. Θα υπάρξει εμπλοκή της βιομηχανίας με συμμετοχή των αμυντικών βιομηχανιών των χωρών – μελών που συμμετέχουν.

H συμμετοχή της χώρας μας στη Μόνιμη Διαρθρωμένη Συνεργασία Μ.Δ.Σ – PESCO θα πρέπει να αξιοποιηθεί ως μια θαυμάσια ευκαιρία τόσο για την ανάπτυξη της Αμυντικής Βιομηχανίας της Χώρας μας όσο και για το ΥΠΕΘΑ σε θέματα κάλυψης των επιχειρησιακών μας απαιτήσεων, μέσα από τη συμμετοχή μας είτε ως επικεφαλής Χώρα είτε ως συμμετέχουσα σε κοινά προγράμματα με άλλες χώρες.

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ
 Να καταβληθεί η μέγιστη προσπάθεια για απορρόφηση   όλων των δυνατοτήτων που προσφέρονται τόσο στην κάλυψη των Αμυντικών αναγκών της χώρας μας μέσω κοινών εξοπλιστικών προγραμμάτων – οπλικών συστημάτων κρατών – μελών της Μ.Δ.Σ – PESCO,  με τις οικονομίες κλίμακας που γεννούνται, όσο και στην συμμετοχή της Αμυντικής μας Βιομηχανίας σε προγράμματα συνεργασιών, που εμπεριέχουν τεχνολογίες αιχμής.

Να συσταθεί ΑΜΕΣΑ Εθνικός Φορέας, με μέριμνα ΥΠΕΘΑ και σε συντονισμό με το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη  στο πλαίσιο της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής, για το χειρισμό θεμάτων PESCO, συμπεριλαμβανομένης και της αξιολόγησης των προγραμμάτων, που θα πρέπει να προταθούν για αποδοχή – έγκριση ως έργα – προγράμματα PESCO. Στο Φορέα αυτό θα πρέπει  να συμπεριληφθούν και τα κριτήρια αξιολόγησης τον προγραμμάτων με τη συμμετοχή της Αμυντικής μας Βιομηχανίας ( Δημόσιας και Ιδιωτικής ), λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητές της , τις προοπτικές της, κ.λ.π. , σε απόλυτο συντονισμό με τις προτεραιότητες της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής.

Να εκδηλωθούν ΑΜΕΣΑ ενέργειες, ταυτόχρονα με τη σύσταση του ως άνω Φορέα από το ΥΠΕΘΑ, για αναπροσαρμογή της Εθνικής Αμυντικής Βιομηχανικής Στρατηγικής σε τακτή βάση,  λαμβάνοντας τις προβλέψεις της Μ.Δ.Σ – PESCO, όπως αυτή έχει θεσπισθεί μέχρι σήμερα και όπως αυτή θα μετεξελίσσεται στο μέλλον, λαμβάνοντας υπόψη το σύνολο των πρώτων 17 έργων που αναλαμβάνει να εκτελέσει η Μ.Δ.Σ και όσων άλλων προκύψουν , έτσι ώστε να επιδιωχθεί η μέγιστη δυνατή συμμετοχή για κάλυψη τόσο επιχειρησιακών αναγκών των ενόπλων μας δυνάμεων με αξιοποίηση πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Άμυνας ( ΕΤΑ ) όσο και της Αμυντικής μας Βιομηχανίας.

Αντιπτέραρχος (Μ) ε.α. Θεόδωρος Γιαννιτσόπουλος
Επίτιμος Διευθυντής Γ’ Κλάδου ΓΕΑ

Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Αποφοίτων Σχολής Ικάρων ( ΣΑΣΙ )
Μέλος Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών ( ΕΛΙΣΜΕ )
ΠΗΓΕΣ
NOTIFICATION  ON PERMANENT STRUCTURED COOPERATION (PESCO)
Permanent Structured Cooperation - CHAILLOT PAPER Nº 142 — November 2017
http://www.consilium.europa.eu/en/press/press-releases/2017/12/11/defence-cooperation-pesco-25-member-states-participating/
Decision establishing Permanent Structured Cooperation (PESCO) and determining the list of Participating Member States

Declaration on PESCO projects by member states participating in PESCO


Overview of first collaborative PESCO projects

Defence cooperation: 23 member states sign joint notification on the Permanent Structured Cooperation (PESCO)


EU cooperation on security and defence

Permanent structured cooperation factsheet (EEAS)