Εκλογές 1952: «Τι Πλαστήρας, τι Παπάγος...» και η καφετζού του Αμερικανού πρέσβη

Πώς ο Πλαστήρας πίστεψε μια καφετζού που είχε «στήσει» ο αμερικανός πρέσβης Πιουριφόι και έχασε τις εκλογές του 1952 

 Γελοιογραφία του Βασ. Χριστοδούλου. Η καφετζού μιλάει στον Πλαστήρα και εκείνος την κοιτά με ενδιαφέρον. Δεξιά βρίσκεται ο Παπάγος

21 Νοεμβρίου 1952. Ο τότε πρωθυπουργός Νικόλαος Πλαστήρας με την ΕΠΕΚ έχασε τις εκλογές.

Την  κυβέρνηση ανέλαβε ο Αλέξανδρος Παπάγος με το κόμμα του Ελληνικού Συναγερμού.

Σημαντικός παράγοντας για αυτή την κατάληξη θεωρήθηκε ο Αμερικανός πρεσβευτής Τζον Πιουριφόι που εκμεταλλεύτηκε την ευκολοπιστία του Πλαστήρα στις προβλέψεις των καφετζούδων.

Ένα χρόνο πριν, στις εκλογές του Σεπτεμβρίου του 1951 ο στρατάρχης Παπάγος, παρόλο που είχε βγει νικητής με 114 έδρες, δεν διέθετε κοινοβουλευτική πλειοψηφία. Κυβέρνηση είχε σχηματίσει ο Πλαστήρας με την υποστήριξη του Σοφοκλή Βενιζέλου και του Κόμματος των Φιλελευθέρων.

Η ήττα του Παπάγου απογοήτευσε τους Αμερικανούς που έσπευσαν να διορθώσουν την κατάσταση.

Ο ρόλος του Αμερικανού πρέσβη

Ο πρεσβευτής Πιουριφόι είχε δηλώσει μετά τις εκλογές του 1951: «Θα πρέπει να διευκρινισθεί, το ταχύτερον, δια της προσφυγής εις εκλογάς με πλειοψηφικόν, ποίον θέλει ο ελληνικός λαός ως κυβερνήτη. Τον στρατάρχη Παπάγον ή τον στρατηγόν Πλαστήρα;»

Ο τότε βασιλιάς Παύλος υποστήριζε πως έπρεπε να γίνουν γρήγορα εκλογές. Άρχισαν οι συζητήσεις για τον εκλογικό νόμο. Ο Πλαστήρας έπρεπε να αποφασίσει αν θα γίνονταν οι εκλογές με αναλογικό ή πλειοψηφικό σύστημα.

Ο διπλωμάτης Πιουριφόι ήξερε ότι ο Πλαστήρας επηρεαζόταν από τον πνευματισμό και ότι σε πολλές περιπτώσεις είχε εμπιστευτεί τις προβλέψεις μιας καφετζούς. Έτσι, ο Αμερικανός πρεσβευτής έβαλε μια γνωστή καφετζού της Αθήνας να πείσει τον Πλαστήρα πως ο μόνος τρόπος για να δημιουργήσει και πάλι κυβέρνηση ήταν να εφαρμόσει πλειοψηφικό σύστημα.

 Ο πολιτικός Σπύρος Μαρκεζίνης είχε γράψει στο βιβλίο «Σύγχρονη Πολιτική Ιστορία της Ελλάδος» ότι, μετά το περιστατικό, ο Πιουριφόι είχε επικοινωνήσει μαζί του για να παροτρύνει τον Παπάγο να προτείνει στη Βουλή την εφαρμογή του πλειοψηφικού συστήματος. Και έτσι και έγινε.

 Όπως αναφέρει και ο ίδιος «υπέδειξα στον στρατάρχη να το πράξει, χωρίς βεβαίως να αναφερθώ στις μεταφυσικές ευαισθησίες του Πλαστήρα και σε όσα από το παρασκήνιο είχε ετοιμάσει ο Πιουριφόι με τη συνεργασία της καφετζούς».


Ο Παπάγος απευθύνθηκε στον Πλαστήρα και του είπε: «Ως στρατιωτικοί καταλαβαίνουμε ο ένας τον άλλον καλύτερα. Γιατί να χάνουμε χρόνο; Ας ψηφίσουμε το πλειοψηφικό. Και αν οι Έλληνες προτιμήσουν εσένα, εγώ θα σε αποδεχθώ. Αν ψηφίσουν εμένα, είμαι βέβαιος ότι το ίδιο θα κάνεις και εσύ. Απλά πράγματα».

Οι κυβερνητικοί παράγοντες, επέμεναν ότι ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπίσει το λαϊκό ρεύμα που φαινόταν να ευνοεί τον Παπάγο και τον Ελληνικό Συναγερμό, ήταν η αναλογική. Η απόφαση του Πλαστήρα για το πλειοψηφικό εκλογικό σύστημα, τους αιφνιδίασε. 

Οι εκλογές έγιναν και απέδειξαν ότι ο Πλαστήρας είχε εμπιστευτεί λάθος άνθρωπο. 

Η Αριστερά, έπειτα από αυτήν την αλλαγή στο εκλογικό σύστημα, καταδικαζόταν σε πολιτική εξαφάνιση. Τότε κυκλοφόρησε το σύνθημα «Τι Παπάγος, τι Πλαστήρας, ούλοι οι σκύλοι μια γενιά».


Ο Ελληνικός Συναγερμός του Παπάγου βγήκε πρώτο κόμμα με 49,2% των ψήφων και κατέλαβε 247 έδρες από τις 300. Ο Πλαστήρας παραιτήθηκε και ο Παπάγος σχημάτισε κυβέρνηση.

Ο δημοσιογράφος και ιστορικός Σπύρος Λιναρδάτος είχε πει για τον Πλαστήρα πως είχαν εκμεταλλευτεί «την απλοϊκή πίστη του στα πνεύματα και στη νοομαντία που τον οδηγούν σε δήθεν καφετζούδες και μέντιουμ, που τον διαβεβαιώνουν για τη σίγουρη νίκη του σε περίπτωση εκλογών με πλειοψηφικό»....

Πηγή: www.mixanitouxronou.gr