Υπόθεση Πυρομαχικών: Βραδυφλεγής βόμβα η αποδέσμευση και πώληση των αεροπορικών βομβών και των βλημάτων πυροβολικού
Γράφει ο Ιωάννης Αναστασάκης*, αντιπτέραρχος (Ι)εα
Στην πληθώρα των εθνικών θεμάτων που απασχολούν σήμερα την κοινή γνώμη, έρπεται στη σκιά με βραδυφλεγές φυτίλι και η υπόθεση της αποδέσμευσης και πώλησης παλαιών πυρομαχικών, δηλαδή των αεροπορικών βομβών και των βλημάτων πυροβολικού.
Είναι πολλά τα ερωτήματα που μέχρι και σήμερα ακόμα έχουν μείνει αναπάντητα για τον μέσο Έλληνα φορολογούμενο και πατριώτη.
Σε ένα κόσμο όμορφο και ηθικό, αγγελικά πλασμένο, τα όπλα και τα πυρομαχικά θα ήταν άχρηστα και στα αζήτητα. Δυστυχώς όμως, από καταβολής κόσμου άνθρωπος σκοτώνει άνθρωπο είτε για ένα πιάτο φακές όπως ο Κάϊν τον Άβελ, είτε για να κλέψει τις γυναίκες των άλλων όπως οι Ρωμαίοι τους Σαβίνους, είτε για να λεηλατήσουν και να ληστέψουν ξένες περιουσίες όπως έκανε η ταρταρική φυλή των τούρκων από τη Μογγολία ορμώμενη. Δυστυχώς οι τούρκοι συνεχίζουν την ίδια αρπαχτική τακτική μέχρι σήμερα και έχουν μετεξελιχτεί στον χειρότερο γείτονα που μπορεί να σου πετύχει.
Η ύπαρξη και η χρήση των όπλων και των πυρομαχικών όταν απαιτείται, είναι ένα αναγκαίο κακό. Είναι επίσης και ένα εξαιρετικά προσοδοφόρο εμπόριο.
Για τον έλεγχο των εξαγωγών αλλά και της ανεξέλεγκτης ελεύθερης διάδοσης των όπλων και των πυρομαχικών (export control and non proliferation), έχουν υπογραφεί διεθνείς Συνθήκες, έχουν θεσμοθετηθεί διεθνείς και εθνικοί νόμοι αλλά είναι επίσης σε ισχύ και θεσμικά κείμενα για την θέσπιση των παραμέτρων της νόμιμης διακίνησης των στρατιωτικών αυτών υλικών. Αυτά όλα βέβαια, Συμφωνίες, νόμοι, θεσμικά κείμενα, γίνονται σε διεθνές επίπεδο για τον έλεγχο της νομιμότητας.
Ότι όμως είναι νόμιμο είναι και ηθικό;
Δυστυχώς τα περί ηθικής στην πώληση στρατιωτικού υλικού, εναπόκεινται στην πολιτική κοινωνικής ευθύνης, της εκάστοτε νόμιμης κυβέρνησης κάθε ανεξάρτητου κράτους.
Σήμερα στις διεθνείς σχέσεις μεταξύ των κρατών, δεν υπάρχουν περιθώρια για την ηθική. Ισχύουν οι Συμμαχίες, τα εθνικά συμφέροντα και εν πολλοίς ισχύει η ρήση: «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου». Είναι ένα σοβαρό θέμα εθνικής επιβίωσης και δεν αφήνει πολλά περιθώρια για την ηθική θεώρηση των πραγμάτων.
Όταν μία κυβέρνηση αντιλαμβάνεται, με βάση την ηθική της, ότι οι πολίτες του κράτους αντιμετωπίζουν ζωτικό θέμα επιβίωσης και οικονομικής εξαθλίωσης, έχει την πολιτική ευθύνη να αντιμετωπίσει με απόλυτη προτεραιότητα αυτό το εσωτερικό ζήτημα.
Σε αυτή τη βάση και για την παρούσα ανάλυση θα παραβλεφθεί η ηθική διάσταση του θέματος, διότι η ούτως ή άλλως εκ των υστέρων ευαισθητοποίηση για την ακύρωση πώλησης των πυρομαχικών στη Σαουδική Αραβία, είναι παραπλανητική και σύμφωνα με τον διεθνή όρο που έχει καθιερωθεί τελευταία, χαρακτηρίζεται ως «Kolotoumpa».
Διαδικασία Εκτίμησης και Αντιμετώπισης του Εθνικού Κινδύνου.
Κάθε ανεξάρτητο κράτος στα πλαίσια της Πολιτικής Εθνικής του Άμυνας και της Στρατηγικής που εφαρμόζει, είναι υποχρεωμένο να συντηρεί Ένοπλες Δυνάμεις, για τη διαφύλαξη της εδαφικής του ακεραιότητας και την υποστήριξη των εθνικών του επιδιώξεων.
Σύμφωνα με τις αναλύσεις, τόσο σε Στρατηγικό όσο και σε Τακτικό επίπεδο, οι Ένοπλες Δυνάμεις εξοπλίζονται με τα αναγκαία οπλικά συστήματα και πυρομαχικά για να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στις απαιτήσεις της αποστολής τους.
Όπως διδάσκεται στα Στρατιωτικά Κολλέγια διεθνώς, η Στρατιωτική Ηγεσία έχει την ευθύνη να αναλύει τους κινδύνους και να ζητά την απόκτηση κατάλληλων οπλικών συστημάτων για την επίτευξη των Αντικειμενικών Σκοπών που έχουν εγκριθεί. Η Πολιτική Ηγεσία από την άλλη, έχει την ευθύνη να εξασφαλίζει τα απαραίτητα οπλικά συστήματα που ζητά η Στρατιωτική Ηγεσία.
Τα βασικά όργανα λήψης Αποφάσεων είναι:
Σε περίπτωση που η οικονομική κατάσταση της χώρας δεν επιτρέπει να καλυφθούν οι ελάχιστες απαιτήσεις των ΕΔ και τα απαιτούμενα οπλικά συστήματα δεν είναι δυνατόν να εξευρεθούν, είτε στη διεθνή αγορά είτε με δανεισμό από τους Συμμάχους, τότε η Πολιτική και η Στρατιωτική Ηγεσία υποχρεώνονται, εξ ανάγκης, να θέσουν κατώτερους Εθνικούς Αντικειμενικούς Σκοπούς, γεγονός που ενέχει τον κίνδυνο απώλειας εθνικού εδάφους ή άλλων εθνικών επιδιώξεων.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η φύλαξη των συνόρων, η προστασία του FIR και του εθνικού εναέριου χώρου, καθώς επίσης και η περιφρούρηση της ΑΟΖ και άλλων πλουτοπαραγωγικών πηγών.
Στις περιπτώσεις δυσμενούς εξέλιξης Εθνικών θεμάτων, τόσο η Στρατιωτική όσο και η Πολιτική Ηγεσία απολογούνται στον Κυρίαρχο λαό. Η μεν Στρατιωτική Ηγεσία πρέπει να αποδείξει ότι ενήργησε σωστά σύμφωνα με τα μέσα και το προσωπικό που είχε ζητήσει και είχε στη διάθεσή της και η Πολιτική Ηγεσία πρέπει να αποδείξει ότι παρείχε κατά προτεραιότητα στη Στρατιωτική Ηγεσία το έμψυχο υλικό και τα τεχνικά μέσα που ήταν απαραίτητα, χωρίς ιδιοτελείς, μικροκομματικές ή άλλες παρεκκλίσεις. Η ύπαρξη και λειτουργία Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, βελτιώνει την διαχρονική και υπερκομματική αντιμετώπιση των εθνικών θεμάτων και συντελεί στην επιτυχημένη αντιμετώπιση των εθνικών κινδύνων που προκύπτουν.
Σύμφωνα με όσα εν συντομία αναλύθηκαν πιο πάνω, θα εξεταστεί η προσπάθεια μεταπώλησης πυρομαχικών, από τα αποθέματα του ΓΕΣ (βλήματα πυροβολικού) και του ΓΕΑ (αεροπορικές βόμβες).
Ως παράδειγμα εργασίας και μελέτη περίπτωσης (case study), θα εξεταστεί η αποδέσμευση των αεροπορικών βομβών, δεδομένου ότι αναλογικά ισχύουν οι ίδιες ακριβώς διαδικασίες για πλεονάζοντα συμβατικά πυρομαχικά, άσχετα με τον τύπο τους και τον Κλάδο των ΕΔ από όπου προέρχονται.
Την τελευταία 5ετία, αποσύρθηκε από την αεροπορική ενεργό υπηρεσία μεγάλος αριθμός από τα πολεμικά αεροσκάφη A-7 Corsair και τα F-4 Phantom. Βασικός οπλισμός αυτών των αεροσκαφών ήταν οι αεροπορικές βόμβες ΜΚ-82, 83 και 84, των 500, 1.000 και 2.000 lbs αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τον Επιχειρησιακό σχεδιασμό, τις αποστολές των αποσυρόμενων αεροσκαφών αναλαμβάνουν τα εναπομένοντα στο οπλοστάσιο πολεμικά αεροσκάφη. Τα νεώτερα αυτά αεροσκάφη, για την καλύτερη επιβίωση τους, πρωτίστως χρησιμοποιούν έξυπνα όπλα (stand off – smart weapons). Τα όπλα αυτά βέβαια κοστίζουν ακριβά και ποτέ δεν έχεις όσα χρειάζεσαι. Όταν υπάρχει έλλειψη νεώτερων ή έξυπνων όπλων, τα εν ενεργεία αεροσκάφη μπορεί να εξοπλιστούν με τις παλιές αεροπορικές βόμβες που προαναφέρθηκαν.
Πως όμως υπολογίζονται τα πυρομαχικά που είναι αναγκαία για την απρόσκοπτη διεξαγωγή των αεροπορικών επιχειρήσεων;
Η Στρατιωτική Ηγεσία έχει την υποχρέωση να υπολογίσει, σύμφωνα με τα Εθνικά Σχέδια, τα πυρομαχικά που είναι απαραίτητα για τη διατήρηση των επιχειρήσεων, χωρίς να απαιτηθεί προμήθεια επιπλέον ποσοτήτων. Το χρονικό όριο διατήρησης των επιχειρήσεων καθορίζεται ως: «Ημέρες Θεάτρου Επιχειρήσεων» που σε σύντμηση ονομάζονται ΗΘΕ. Ο υπολογισμός των ΗΘΕ είναι πολύ σημαντικός, διότι πρέπει να έχει εξασφαλιστεί ότι πριν τον μηδενισμό των αποθεμάτων σε όπλα, θα έχει εξασφαλιστεί ο απρόσκοπτος στη συνέχεια εφοδιασμός με όπλα είτε από το διεθνές εμπόριο, είτε από την εθνική Αμυντική Βιομηχανία.
Επομένως, όπως επεξηγήθηκε πιο πάνω, η απόσυρση των παλαιότερων πολεμικών αεροσκαφών, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση και την αυτόματη αποδέσμευση των πυρομαχικών τους, με τον χαρακτηρισμό τους ως «πλεονάζοντα υλικά».
Η χρονολογική σειρά αλληλουχίας των γεγονότων έχει βαρύνουσα σημασία, σε σημείο που μπορεί υπό προϋποθέσεις, όπως θα εξηγηθεί στη συνέχεια, να χαρακτηριστεί έως και «εθνική Προδοσία». Συγκεκριμένα θα πρέπει:
Α. Να ληφθεί Απόφαση απόσυρσης παλαιότερων οπλικών μέσων και ανάθεση των αποστολών τους σε νεότερα. Απαιτείται σχετική τροποποίηση των Εθνικών Σχεδίων.
Β. Καθορισμός των ΗΘΕ σύμφωνα με τα αναθεωρημένα Σχέδια και λήψη απόφασης περί διατήρησης αποθεμάτων από παλαιότερα πυρομαχικά μέχρι την αντικατάστασή τους από νεώτερα.
Γ. Καθορισμός των πυρομαχικών που περισσεύουν από τον ανωτέρω υπολογισμό των επιχειρησιακών απαιτήσεων και χαρακτηρισμός τους ως «πλεονάζοντα υλικά».
Δ. Λήψη Απόφασης για τα «πλεονάζοντα πυρομαχικά». Αυτά μπορούν:
1. είτε να πωληθούν στο διεθνές εμπόριο σύμφωνα με την ισχύουσα διεθνή και εθνική νομοθεσία,
2. είτε να αποστρατικοποιηθούν, με διάθεση εθνικών κονδυλίων,
3. είτε να αναγομωθούν για να επεκταθεί το όριο επιχειρησιακής ζωής τους, 4. είτε να αναβαθμιστούν με σκοπό να βελτιωθεί η ακρίβεια και η αποτελεσματικότητά τους (πχ προσθήκη ενός kit τηλεκατεύθυνσης).
Η προβλεπόμενη χρονολογική σειρά αλληλουχίας των γεγονότων που προαναφέρθηκαν, αποδεικνύεται με τον έλεγχο της επίσημης αλληλογραφίας μεταξύ των Επιτελείων. Εκτιμάτε ότι μία έμπειρη Στρατιωτική ηγεσία και μία ικανή Πολιτική Ηγεσία, δεν θα επέτρεπαν να συμβούν λάθη αυτής της μορφής. Αλλά πάλι ένας διπλο-έλεγχος ποτέ δεν βλάπτει.
Και τότε ξαφνικά, εμφανίστηκε ο «εθνικός» διαμεσολαβητής, ο κύριος Β.Π. που εκπροσωπούσε την Ολυμπιακή Βιομηχανία αλλά ίσως και όχι, αφού φέρεται ότι σχετικά πρόσφατα, αποχώρησε από την εταιρεία προς όφελος της υπόλοιπης οικογένειάς του.
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, φέρεται να έχει δηλώσει σε συνεντεύξεις και καταθέσεις, μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα:
Α. Με Αίτησή του προς τις υπηρεσίες του ΥΠΕΘΑ, ενεργοποίησε τη διαδικασία για την μεταπώληση των «πλεοναζόντων» πυρομαχικών. Ο ίδιος φέρεται ότι προσέγγισε το ΥΠΕΘΑ για την αξιοποίηση «πλεοναζόντων πυρομαχικών και άλλων στρατιωτικών υλικών» τα οποία, «δεν ήξεραν τι να τα κάνουν».
Β. Με Αίτησή του πρότεινε να του διατεθεί χώρος στις εγκαταστάσεις των ΕΑΣ, για τη δημιουργία γραμμής αναγόμωσης των «πλεοναζόντων» πυρομαχικών, ώστε να παραταθεί το όριο ζωής τους με σκοπό να μεταπουληθούν σε τρίτες χώρες.
Οι ανωτέρω, μεταξύ και άλλων δηλώσεων που είδαν το φως της δημοσιότητας, δημιουργούν πολλά και εύλογα ερωτηματικά.
Πρώτον, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΘΑ έχουν αποδεσμεύσει στο παρελθόν «πλεονάζοντα εύχρηστα υλικά» και έχουν ακολουθήσει τις προβλεπόμενες διαδικασίες, δηλαδή ενημερώνοντας τόσο τις ξένες πρεσβείες, όσο και ειδικές ηλεκτρονικές ιστοσελίδες πώλησης εύχρηστου στρατιωτικού υλικού. Οι παλαιότεροι θα ενθυμούνται υλικά που διατέθηκαν σε τρίτες χώρες με την υπογραφή διμερών “G-to-G” Συμφωνιών, όπως για παράδειγμα την Αίγυπτο, και άλλες χώρες.
Επομένως ήταν γνωστές οι διαδικασίες που θα έπρεπε να εφαρμοστούν και δεν υπήρχε καμία απαίτηση να δώσει τα φώτα του ο κος Β.Π.
Δεύτερον, γιατί θα έπρεπε να ανατεθεί η αναγόμωση των βομβών στον κο Β.Π. και μάλιστα στις εγκαταστάσεις των κρατικών ΕΑΣ;
Γιατί να μην έκαναν την αναγόμωση κατευθείαν τα ΕΑΣ, γεγονός που θα τους έδινε μία ανάσα ζωής;
Το όλο θέμα εγείρει ερωτηματικά, εάν τα πυρομαχικά χαρακτηρίστηκαν «πλεονάζοντα» πριν ή μετά από την εμφάνιση στο προσκήνιο του κου Β.Π.
Δηλαδή η χρονολογική σειρά αλληλουχίας των γεγονότων ακολουθήθηκε όπως περιγράφηκε πιο πάνω;
Είχε εξασφαλιστεί η επάρκεια των συγκεκριμένων πυρομαχικών για τις ΗΘΕ που προβλέπουν τα Εθνικά Σχέδια;
Στα έγγραφα που είδαν το φως της δημοσιότητας, αναφέρεται ο αριθμός χιλιάδων αεροπορικών βομβών και βλημάτων, δίνοντας την εντύπωση «φάμπρικας ξεπουλήματος των αποθεμάτων», εντύπωση που ενισχύθηκε από την δημοσιοποίηση από το ΥΠΕΘΑ αποσπασματικών εγγράφων από διαφορετικές υποτιθέμενες παραγγελίες, δημιουργώντας μία χαώδη ενημέρωση τόσο της Ολομέλειας της Βουλής, όσο και των φορολογούμενων πολιτών.
Ένα σημαντικό γεγονός που δεν έχει εξηγηθεί μέχρι σήμερα, είναι ότι οι δύο Αρχηγοί, τόσο του ΓΕΣ που αποδέσμευσε τα βλήματα Στρατηγός Βασίλης Τελλίδης, όσο και του ΓΕΑ που αποδέσμευσε τις αεροπορικές βόμβες Πτέραρχος Χρήστος Βαΐτσης αποστρατεύτηκαν και οι δύο πάνω στο χρόνο.
Ο δεύτερος μάλιστα αποστρατεύτηκε ενώ βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη μόνη χώρα που σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ, αποδεσμεύτηκαν και παραδόθηκαν οι βόμβες.
Υπενθυμίζεται ότι ο κος ΥΕΘΑ για τις πρόσφατες κρίσεις των Αρχηγών των ΓΕ είχε δηλώσει ότι υπάρχουν νόμοι σχετικά με τη θητεία των Αρχηγών που πρέπει να εφαρμοστούν. Πολύ σωστά, αλλά οι νόμοι αυτοί δεν εφαρμόστηκαν κατά την αποστράτευση των δύο προηγούμενων Αρχηγών. Γιατί άραγε;
Για την εξαγωγή των βομβών προς τα ΗΑΕ, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, δεν έχει επιδειχθεί σχετικό κείμενο της διακρατικής Συμφωνίας, καθώς και των λοιπών συνοδευτικών εγγράφων. Είναι δε ακόμα ανοιχτά τα ερωτήματα σχετικά τόσο με τον συνολικό αριθμό των αεροπορικών βομβών που είχαν αρχικά εγκριθεί σε σχέση με τον αριθμό που τελικά πουλήθηκαν, καθώς και των χρημάτων που τελικά καταβλήθηκαν από τον αγοραστή.
Σχετικά με την υπογραφή της υποτιθέμενης Διακρατικής Συμφωνίας με το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας (ΒΣΑ) από τον κο Β.Π., είναι απορίας άξιον γιατί έβαλε την υπογραφή του σε αυτό το έγγραφο, τη στιγμή που ο ίδιος γνώριζε πολύ καλά ότι το επίσημο κράτος του ΒΣΑ ουδέποτε θα έκανε οποιαδήποτε συμφωνία μαζί του, ακόμα και εάν επέτρεπε διαμεσολαβητή η σχετική περί προμηθειών νομοθεσία του.
Είναι πολλά τα ερωτηματικά, αλλά σίγουρα κάποιος θα έχει τις απαντήσεις.
(*) Ο αντιπτέραρχος Ιωάννης Αναστασάκης, υπηρέτησε επί σειρά ετών σε θέσεις ευθύνης της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Επενδύσεων και Εξοπλισμών (ΓΔΑΕΕ), ενώ διετέλεσε Πρόεδρος της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων του Πολυεθνικού Οργανισμού Wassenaar Arrangement (WA), που διεθνώς νομοθετεί για τον έλεγχο εξαγωγής συμβατικών αμυντικών υλικών.
Γράφει ο Ιωάννης Αναστασάκης*, αντιπτέραρχος (Ι)εα
Είναι πολλά τα ερωτήματα που μέχρι και σήμερα ακόμα έχουν μείνει αναπάντητα για τον μέσο Έλληνα φορολογούμενο και πατριώτη.
- Έπρεπε να αποδεσμευτούν αυτά τα πυρομαχικά;
- Έπρεπε να καταστραφούν ή να αξιοποιηθούν οικονομικά;
- Έπρεπε να πωληθούν σε Τρίτη χώρα;
- Έπρεπε να εμπλακεί ο ενδιάμεσος Β.Π.;
- Έπρεπε να ακολουθηθούν οι νόμιμες και θεσμικά κατοχυρωμένες διαδικασίες πώλησης ή δωρεάν παραχώρησης;
Στα ερωτήματα αυτά θα επιχειρηθεί να δοθεί μία συνοπτική αλλά εμπεριστατωμένη απάντηση.
Η Πώληση ή μεταπώληση πυρομαχικών είναι «νόμιμη και ηθική»;
Η ύπαρξη και η χρήση των όπλων και των πυρομαχικών όταν απαιτείται, είναι ένα αναγκαίο κακό. Είναι επίσης και ένα εξαιρετικά προσοδοφόρο εμπόριο.
Για τον έλεγχο των εξαγωγών αλλά και της ανεξέλεγκτης ελεύθερης διάδοσης των όπλων και των πυρομαχικών (export control and non proliferation), έχουν υπογραφεί διεθνείς Συνθήκες, έχουν θεσμοθετηθεί διεθνείς και εθνικοί νόμοι αλλά είναι επίσης σε ισχύ και θεσμικά κείμενα για την θέσπιση των παραμέτρων της νόμιμης διακίνησης των στρατιωτικών αυτών υλικών. Αυτά όλα βέβαια, Συμφωνίες, νόμοι, θεσμικά κείμενα, γίνονται σε διεθνές επίπεδο για τον έλεγχο της νομιμότητας.
Ότι όμως είναι νόμιμο είναι και ηθικό;
Δυστυχώς τα περί ηθικής στην πώληση στρατιωτικού υλικού, εναπόκεινται στην πολιτική κοινωνικής ευθύνης, της εκάστοτε νόμιμης κυβέρνησης κάθε ανεξάρτητου κράτους.
Σήμερα στις διεθνείς σχέσεις μεταξύ των κρατών, δεν υπάρχουν περιθώρια για την ηθική. Ισχύουν οι Συμμαχίες, τα εθνικά συμφέροντα και εν πολλοίς ισχύει η ρήση: «ο εχθρός του εχθρού μου είναι φίλος μου». Είναι ένα σοβαρό θέμα εθνικής επιβίωσης και δεν αφήνει πολλά περιθώρια για την ηθική θεώρηση των πραγμάτων.
Όταν μία κυβέρνηση αντιλαμβάνεται, με βάση την ηθική της, ότι οι πολίτες του κράτους αντιμετωπίζουν ζωτικό θέμα επιβίωσης και οικονομικής εξαθλίωσης, έχει την πολιτική ευθύνη να αντιμετωπίσει με απόλυτη προτεραιότητα αυτό το εσωτερικό ζήτημα.
Σε αυτή τη βάση και για την παρούσα ανάλυση θα παραβλεφθεί η ηθική διάσταση του θέματος, διότι η ούτως ή άλλως εκ των υστέρων ευαισθητοποίηση για την ακύρωση πώλησης των πυρομαχικών στη Σαουδική Αραβία, είναι παραπλανητική και σύμφωνα με τον διεθνή όρο που έχει καθιερωθεί τελευταία, χαρακτηρίζεται ως «Kolotoumpa».
Διαδικασία Εκτίμησης και Αντιμετώπισης του Εθνικού Κινδύνου.
Κάθε ανεξάρτητο κράτος στα πλαίσια της Πολιτικής Εθνικής του Άμυνας και της Στρατηγικής που εφαρμόζει, είναι υποχρεωμένο να συντηρεί Ένοπλες Δυνάμεις, για τη διαφύλαξη της εδαφικής του ακεραιότητας και την υποστήριξη των εθνικών του επιδιώξεων.
Σύμφωνα με τις αναλύσεις, τόσο σε Στρατηγικό όσο και σε Τακτικό επίπεδο, οι Ένοπλες Δυνάμεις εξοπλίζονται με τα αναγκαία οπλικά συστήματα και πυρομαχικά για να ανταπεξέλθουν με επιτυχία στις απαιτήσεις της αποστολής τους.
Όπως διδάσκεται στα Στρατιωτικά Κολλέγια διεθνώς, η Στρατιωτική Ηγεσία έχει την ευθύνη να αναλύει τους κινδύνους και να ζητά την απόκτηση κατάλληλων οπλικών συστημάτων για την επίτευξη των Αντικειμενικών Σκοπών που έχουν εγκριθεί. Η Πολιτική Ηγεσία από την άλλη, έχει την ευθύνη να εξασφαλίζει τα απαραίτητα οπλικά συστήματα που ζητά η Στρατιωτική Ηγεσία.
Τα βασικά όργανα λήψης Αποφάσεων είναι:
- Το Συμβούλιο Αρχηγών Γενικών Επιτελείων (ΣΑΓΕ), στο οποίο συμμετέχουν όλοι οι Αρχηγοί των Κλάδων των ΕΔ.
- Το Κυβερνητικό Συμβούλιο Εξωτερικών και Άμυνας (ΚΥΣΕΑ), στο οποίο συμμετέχει ο Πρωθυπουργός, οι αρμόδιοι Υπουργοί και ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ εκπροσωπώντας τις ΕΔ της χώρας.
Σε περίπτωση που η οικονομική κατάσταση της χώρας δεν επιτρέπει να καλυφθούν οι ελάχιστες απαιτήσεις των ΕΔ και τα απαιτούμενα οπλικά συστήματα δεν είναι δυνατόν να εξευρεθούν, είτε στη διεθνή αγορά είτε με δανεισμό από τους Συμμάχους, τότε η Πολιτική και η Στρατιωτική Ηγεσία υποχρεώνονται, εξ ανάγκης, να θέσουν κατώτερους Εθνικούς Αντικειμενικούς Σκοπούς, γεγονός που ενέχει τον κίνδυνο απώλειας εθνικού εδάφους ή άλλων εθνικών επιδιώξεων.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι η φύλαξη των συνόρων, η προστασία του FIR και του εθνικού εναέριου χώρου, καθώς επίσης και η περιφρούρηση της ΑΟΖ και άλλων πλουτοπαραγωγικών πηγών.
Στις περιπτώσεις δυσμενούς εξέλιξης Εθνικών θεμάτων, τόσο η Στρατιωτική όσο και η Πολιτική Ηγεσία απολογούνται στον Κυρίαρχο λαό. Η μεν Στρατιωτική Ηγεσία πρέπει να αποδείξει ότι ενήργησε σωστά σύμφωνα με τα μέσα και το προσωπικό που είχε ζητήσει και είχε στη διάθεσή της και η Πολιτική Ηγεσία πρέπει να αποδείξει ότι παρείχε κατά προτεραιότητα στη Στρατιωτική Ηγεσία το έμψυχο υλικό και τα τεχνικά μέσα που ήταν απαραίτητα, χωρίς ιδιοτελείς, μικροκομματικές ή άλλες παρεκκλίσεις. Η ύπαρξη και λειτουργία Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας, βελτιώνει την διαχρονική και υπερκομματική αντιμετώπιση των εθνικών θεμάτων και συντελεί στην επιτυχημένη αντιμετώπιση των εθνικών κινδύνων που προκύπτουν.
Διαδικασία αποδέσμευσης πλεοναζόντων πυρομαχικών
Σύμφωνα με όσα εν συντομία αναλύθηκαν πιο πάνω, θα εξεταστεί η προσπάθεια μεταπώλησης πυρομαχικών, από τα αποθέματα του ΓΕΣ (βλήματα πυροβολικού) και του ΓΕΑ (αεροπορικές βόμβες).
Ως παράδειγμα εργασίας και μελέτη περίπτωσης (case study), θα εξεταστεί η αποδέσμευση των αεροπορικών βομβών, δεδομένου ότι αναλογικά ισχύουν οι ίδιες ακριβώς διαδικασίες για πλεονάζοντα συμβατικά πυρομαχικά, άσχετα με τον τύπο τους και τον Κλάδο των ΕΔ από όπου προέρχονται.
Την τελευταία 5ετία, αποσύρθηκε από την αεροπορική ενεργό υπηρεσία μεγάλος αριθμός από τα πολεμικά αεροσκάφη A-7 Corsair και τα F-4 Phantom. Βασικός οπλισμός αυτών των αεροσκαφών ήταν οι αεροπορικές βόμβες ΜΚ-82, 83 και 84, των 500, 1.000 και 2.000 lbs αντίστοιχα.
Σύμφωνα με τον Επιχειρησιακό σχεδιασμό, τις αποστολές των αποσυρόμενων αεροσκαφών αναλαμβάνουν τα εναπομένοντα στο οπλοστάσιο πολεμικά αεροσκάφη. Τα νεώτερα αυτά αεροσκάφη, για την καλύτερη επιβίωση τους, πρωτίστως χρησιμοποιούν έξυπνα όπλα (stand off – smart weapons). Τα όπλα αυτά βέβαια κοστίζουν ακριβά και ποτέ δεν έχεις όσα χρειάζεσαι. Όταν υπάρχει έλλειψη νεώτερων ή έξυπνων όπλων, τα εν ενεργεία αεροσκάφη μπορεί να εξοπλιστούν με τις παλιές αεροπορικές βόμβες που προαναφέρθηκαν.
Πως όμως υπολογίζονται τα πυρομαχικά που είναι αναγκαία για την απρόσκοπτη διεξαγωγή των αεροπορικών επιχειρήσεων;
Η Στρατιωτική Ηγεσία έχει την υποχρέωση να υπολογίσει, σύμφωνα με τα Εθνικά Σχέδια, τα πυρομαχικά που είναι απαραίτητα για τη διατήρηση των επιχειρήσεων, χωρίς να απαιτηθεί προμήθεια επιπλέον ποσοτήτων. Το χρονικό όριο διατήρησης των επιχειρήσεων καθορίζεται ως: «Ημέρες Θεάτρου Επιχειρήσεων» που σε σύντμηση ονομάζονται ΗΘΕ. Ο υπολογισμός των ΗΘΕ είναι πολύ σημαντικός, διότι πρέπει να έχει εξασφαλιστεί ότι πριν τον μηδενισμό των αποθεμάτων σε όπλα, θα έχει εξασφαλιστεί ο απρόσκοπτος στη συνέχεια εφοδιασμός με όπλα είτε από το διεθνές εμπόριο, είτε από την εθνική Αμυντική Βιομηχανία.
Επομένως, όπως επεξηγήθηκε πιο πάνω, η απόσυρση των παλαιότερων πολεμικών αεροσκαφών, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση και την αυτόματη αποδέσμευση των πυρομαχικών τους, με τον χαρακτηρισμό τους ως «πλεονάζοντα υλικά».
Η χρονολογική σειρά αλληλουχίας των γεγονότων έχει βαρύνουσα σημασία, σε σημείο που μπορεί υπό προϋποθέσεις, όπως θα εξηγηθεί στη συνέχεια, να χαρακτηριστεί έως και «εθνική Προδοσία». Συγκεκριμένα θα πρέπει:
Α. Να ληφθεί Απόφαση απόσυρσης παλαιότερων οπλικών μέσων και ανάθεση των αποστολών τους σε νεότερα. Απαιτείται σχετική τροποποίηση των Εθνικών Σχεδίων.
Β. Καθορισμός των ΗΘΕ σύμφωνα με τα αναθεωρημένα Σχέδια και λήψη απόφασης περί διατήρησης αποθεμάτων από παλαιότερα πυρομαχικά μέχρι την αντικατάστασή τους από νεώτερα.
Γ. Καθορισμός των πυρομαχικών που περισσεύουν από τον ανωτέρω υπολογισμό των επιχειρησιακών απαιτήσεων και χαρακτηρισμός τους ως «πλεονάζοντα υλικά».
Δ. Λήψη Απόφασης για τα «πλεονάζοντα πυρομαχικά». Αυτά μπορούν:
1. είτε να πωληθούν στο διεθνές εμπόριο σύμφωνα με την ισχύουσα διεθνή και εθνική νομοθεσία,
2. είτε να αποστρατικοποιηθούν, με διάθεση εθνικών κονδυλίων,
3. είτε να αναγομωθούν για να επεκταθεί το όριο επιχειρησιακής ζωής τους, 4. είτε να αναβαθμιστούν με σκοπό να βελτιωθεί η ακρίβεια και η αποτελεσματικότητά τους (πχ προσθήκη ενός kit τηλεκατεύθυνσης).
Η προβλεπόμενη χρονολογική σειρά αλληλουχίας των γεγονότων που προαναφέρθηκαν, αποδεικνύεται με τον έλεγχο της επίσημης αλληλογραφίας μεταξύ των Επιτελείων. Εκτιμάτε ότι μία έμπειρη Στρατιωτική ηγεσία και μία ικανή Πολιτική Ηγεσία, δεν θα επέτρεπαν να συμβούν λάθη αυτής της μορφής. Αλλά πάλι ένας διπλο-έλεγχος ποτέ δεν βλάπτει.
Διαμεσολάβηση μεταπώλησης πυρομαχικών - νομικές συνέπειες
Και τότε ξαφνικά, εμφανίστηκε ο «εθνικός» διαμεσολαβητής, ο κύριος Β.Π. που εκπροσωπούσε την Ολυμπιακή Βιομηχανία αλλά ίσως και όχι, αφού φέρεται ότι σχετικά πρόσφατα, αποχώρησε από την εταιρεία προς όφελος της υπόλοιπης οικογένειάς του.
Σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες που είδαν το φως της δημοσιότητας, φέρεται να έχει δηλώσει σε συνεντεύξεις και καταθέσεις, μεταξύ άλλων και τα ακόλουθα:
Α. Με Αίτησή του προς τις υπηρεσίες του ΥΠΕΘΑ, ενεργοποίησε τη διαδικασία για την μεταπώληση των «πλεοναζόντων» πυρομαχικών. Ο ίδιος φέρεται ότι προσέγγισε το ΥΠΕΘΑ για την αξιοποίηση «πλεοναζόντων πυρομαχικών και άλλων στρατιωτικών υλικών» τα οποία, «δεν ήξεραν τι να τα κάνουν».
Β. Με Αίτησή του πρότεινε να του διατεθεί χώρος στις εγκαταστάσεις των ΕΑΣ, για τη δημιουργία γραμμής αναγόμωσης των «πλεοναζόντων» πυρομαχικών, ώστε να παραταθεί το όριο ζωής τους με σκοπό να μεταπουληθούν σε τρίτες χώρες.
Οι ανωτέρω, μεταξύ και άλλων δηλώσεων που είδαν το φως της δημοσιότητας, δημιουργούν πολλά και εύλογα ερωτηματικά.
Πρώτον, οι αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΘΑ έχουν αποδεσμεύσει στο παρελθόν «πλεονάζοντα εύχρηστα υλικά» και έχουν ακολουθήσει τις προβλεπόμενες διαδικασίες, δηλαδή ενημερώνοντας τόσο τις ξένες πρεσβείες, όσο και ειδικές ηλεκτρονικές ιστοσελίδες πώλησης εύχρηστου στρατιωτικού υλικού. Οι παλαιότεροι θα ενθυμούνται υλικά που διατέθηκαν σε τρίτες χώρες με την υπογραφή διμερών “G-to-G” Συμφωνιών, όπως για παράδειγμα την Αίγυπτο, και άλλες χώρες.
Επομένως ήταν γνωστές οι διαδικασίες που θα έπρεπε να εφαρμοστούν και δεν υπήρχε καμία απαίτηση να δώσει τα φώτα του ο κος Β.Π.
Δεύτερον, γιατί θα έπρεπε να ανατεθεί η αναγόμωση των βομβών στον κο Β.Π. και μάλιστα στις εγκαταστάσεις των κρατικών ΕΑΣ;
Γιατί να μην έκαναν την αναγόμωση κατευθείαν τα ΕΑΣ, γεγονός που θα τους έδινε μία ανάσα ζωής;
Το όλο θέμα εγείρει ερωτηματικά, εάν τα πυρομαχικά χαρακτηρίστηκαν «πλεονάζοντα» πριν ή μετά από την εμφάνιση στο προσκήνιο του κου Β.Π.
Δηλαδή η χρονολογική σειρά αλληλουχίας των γεγονότων ακολουθήθηκε όπως περιγράφηκε πιο πάνω;
Είχε εξασφαλιστεί η επάρκεια των συγκεκριμένων πυρομαχικών για τις ΗΘΕ που προβλέπουν τα Εθνικά Σχέδια;
Στα έγγραφα που είδαν το φως της δημοσιότητας, αναφέρεται ο αριθμός χιλιάδων αεροπορικών βομβών και βλημάτων, δίνοντας την εντύπωση «φάμπρικας ξεπουλήματος των αποθεμάτων», εντύπωση που ενισχύθηκε από την δημοσιοποίηση από το ΥΠΕΘΑ αποσπασματικών εγγράφων από διαφορετικές υποτιθέμενες παραγγελίες, δημιουργώντας μία χαώδη ενημέρωση τόσο της Ολομέλειας της Βουλής, όσο και των φορολογούμενων πολιτών.
Ένα σημαντικό γεγονός που δεν έχει εξηγηθεί μέχρι σήμερα, είναι ότι οι δύο Αρχηγοί, τόσο του ΓΕΣ που αποδέσμευσε τα βλήματα Στρατηγός Βασίλης Τελλίδης, όσο και του ΓΕΑ που αποδέσμευσε τις αεροπορικές βόμβες Πτέραρχος Χρήστος Βαΐτσης αποστρατεύτηκαν και οι δύο πάνω στο χρόνο.
Ο δεύτερος μάλιστα αποστρατεύτηκε ενώ βρισκόταν σε επίσημη επίσκεψη στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη μόνη χώρα που σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του ΓΕΕΘΑ, αποδεσμεύτηκαν και παραδόθηκαν οι βόμβες.
Υπενθυμίζεται ότι ο κος ΥΕΘΑ για τις πρόσφατες κρίσεις των Αρχηγών των ΓΕ είχε δηλώσει ότι υπάρχουν νόμοι σχετικά με τη θητεία των Αρχηγών που πρέπει να εφαρμοστούν. Πολύ σωστά, αλλά οι νόμοι αυτοί δεν εφαρμόστηκαν κατά την αποστράτευση των δύο προηγούμενων Αρχηγών. Γιατί άραγε;
Για την εξαγωγή των βομβών προς τα ΗΑΕ, σύμφωνα με δημοσιογραφικές πληροφορίες, δεν έχει επιδειχθεί σχετικό κείμενο της διακρατικής Συμφωνίας, καθώς και των λοιπών συνοδευτικών εγγράφων. Είναι δε ακόμα ανοιχτά τα ερωτήματα σχετικά τόσο με τον συνολικό αριθμό των αεροπορικών βομβών που είχαν αρχικά εγκριθεί σε σχέση με τον αριθμό που τελικά πουλήθηκαν, καθώς και των χρημάτων που τελικά καταβλήθηκαν από τον αγοραστή.
Σχετικά με την υπογραφή της υποτιθέμενης Διακρατικής Συμφωνίας με το Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας (ΒΣΑ) από τον κο Β.Π., είναι απορίας άξιον γιατί έβαλε την υπογραφή του σε αυτό το έγγραφο, τη στιγμή που ο ίδιος γνώριζε πολύ καλά ότι το επίσημο κράτος του ΒΣΑ ουδέποτε θα έκανε οποιαδήποτε συμφωνία μαζί του, ακόμα και εάν επέτρεπε διαμεσολαβητή η σχετική περί προμηθειών νομοθεσία του.
Είναι πολλά τα ερωτηματικά, αλλά σίγουρα κάποιος θα έχει τις απαντήσεις.
(*) Ο αντιπτέραρχος Ιωάννης Αναστασάκης, υπηρέτησε επί σειρά ετών σε θέσεις ευθύνης της Γενικής Διεύθυνσης Αμυντικών Επενδύσεων και Εξοπλισμών (ΓΔΑΕΕ), ενώ διετέλεσε Πρόεδρος της Ομάδας Εμπειρογνωμόνων του Πολυεθνικού Οργανισμού Wassenaar Arrangement (WA), που διεθνώς νομοθετεί για τον έλεγχο εξαγωγής συμβατικών αμυντικών υλικών.
Newspaper is an amazing magazine blogger theme that is easy to use and change to fit your needs
No comments
Post a Comment