Υπερηχητικά όπλα: Πώς θα αποσταθεροποιήσουν την παγκόσμια τάξη

Υπερηχητικά όπλα: Πώς θα αποσταθεροποιήσουν την παγκόσμια τάξη - Πρακτικά άχρηστες οι πυραυλικές άμυνες απέναντι στους υπερηχητικούς πυραύλους 

Επιμέλεια: Γιάννης Συρμαλής

Τα υπερηχητικά όπλα είναι το "next big thing" της στρατιωτικής τεχνολογίας. Πανίσχυροι πύραυλοι που μπορούν να καταστήσουν πρακτικά άχρηστες όλες τις πυραυλικές άμυνες, καθώς και να αποτελέσουν το "μήλον της Έριδος" στον "αγώνα των εξοπλισμών", αποσταθεροποιώντας την παγκόσμια τάξη.

Ο Ψυχρός Πόλεμος έδωσε στον κόσμο διηπειρωτικούς βαλλιστικούς πυραύλους (ICBM) που μπορούν να μεταφέρουν πυρηνικά όπλα καθώς και πυραύλους που μπορούν να εκτοξευθούν από πλοία και αεροσκάφη.

Ωστόσο σήμερα, όπως και οι περισσότεροι στρατιωτικοί εξοπλισμοί του Ψυχρού Πολέμου, έτσι και αυτά τα όπλα «εκσυγχρονίζονται» σε όπλα του 21ου αιώνα. Τα στρατιωτικά συστήματα και οι εξοπλισμοί γίνονται ολοένα και περισσότερο προηγμένοι, με τα συστήματα παράδοσης να αναβαθμίζονται σε τεράστιο βαθμό.

Οι πύραυλοι που μπορούν να πετάξουν με υπερηχητικές ταχύτητες, όπως αναφέρει το businessinsider.com, θα μπορούσαν να καταστήσουν την παγκόσμια πυραυλική άμυνα άχρηστη, και αν η περαιτέρω αναβάθμισή τους αφεθεί ανεξέλεγκτη, τότε θα μπορούσε να αποτελέσει το «μήλον της Έριδος» και την αιτία για τον επόμενο παγκόσμιο αγώνα εξοπλισμών μεταξύ των εθνών του κόσμου.


Υπάρχουν δύο τύποι πυραύλων για τους οποίους «τρέχουν» οι ισχυροί του πλανήτη:

1. HCMs (Hypersonic Cruise Missiles)
2. HGVs (Hypersonic Glide Vehices)

Οι HCMs είναι ουσιαστικά ταχύτεροι πύραυλοι και οι HGVS είναι βασικά αντικαταστάτες για τα συμβατικά οχήματα επανεισόδου που τοποθετούνται στους ICBMs.

Από τους δύο πυραύλους, οι HGVs είναι ευκολότερο να κατασκευαστούν.

Οι HGVs τοποθετούνται στην κορυφή των ICBMs. Όταν φτάσουν στο μέγιστο υψόμετρο, διαχωρίζονται από το βλήμα και «γλιστρούν» στην ατμόσφαιρα προς τον στόχο τους με υπερηχητική ταχύτητα.

Λόγω της υπερηχητικής τους ταχύτητας, ίσως δεν χρειάζεται καν να υπάρχουν εκρηκτικά στα ίδια τα όπλα, καθώς η κινητική ενέργεια θα μπορούσε να είναι αρκετά δυνατή ώστε να προκαλέσει ζημιά σε περιορισμένη περιοχή –αν και δεν είναι κοντά στο μέγεθος μια πυρηνικής έκρηξης.

Αυτό που κάνει και τα δύο όπλα τόσο απειλητικά είναι το γεγονός πως έχουν την δυνατότητα να πραγματοποιήσουν ελιγμούς, πράγμα που σημαίνει πως μπορούν να αλλάξουν κατεύθυνση ανά πάσα στιγμή, αλλά και να κρατήσουν τον στόχο τους μυστικό μέχρι και τις τελευταίες στιγμές πριν από την πρόσκρουση.




Οι τρέχοντες πύραυλοι μπορούν να «εντοπιστούν» επειδή οι τροχιές τους καθορίζονται από την ορμή και την βαρύτητα. Οι περισσότερες, αν όχι όλες, οι αντι-βαλλιστικές πυραυλικές άμυνες, όπως το THAAD και το Aegis Ashore, απαιτούν τουλάχιστον ένα βλήμα για την επίτευξη φυσικής επαφής, για μια επιτυχημένη τοποθέτηση ή για να είναι αρκετά κοντά, ώστε μια έκρηξη εγγύτητας να μπορέσει να βλάψει ένα εισερχόμενο πύραυλο.

Ωστόσο επειδή οι HCMs και οι HGVs έχουν την δυνατότητα να πραγματοποιούν ελιγμούς ενώ πετούν σε τόσο υψηλές ταχύτητες κάνει την παρακολούθηση τέτοιων πυραύλων αδύνατη.

Η επικινδυνότητα των υπερηχητικών όπλων

Η ευρεία διάδοση αυτής της τεχνολογίας ενδέχεται να έχει αποτελέσματα που θα αυξήσουν αισθητά τον κίνδυνο σύγκρουσης και αποσταθεροποίησης, ειδικά όταν αυτά τα όπλα μπορούν να μεταφέρουν πυρηνικά.

Σύμφωνα με μια έκθεση για για τα υπερηχητικά όπλα που δημοσίευσε η RAND Corporation, οι κυβερνήσεις ανησυχούν για την διατήρηση της ικανότητας τόσο να αμυνθούν, όσο και να προλάβουν ένα «χτύπημα», δεδομένου ότι ο χρόνος απόκρισης αυτών των όπλων είναι τόσο μικρός, που ίσως αναγκαστούν να προβούν σε επικίνδυνες ενέργειες με πολύ ρίσκο.

Ενέργειες που περιλαμβάνουν την άσκηση διοίκησης και ελέγχου των όπλων από τον στρατό και όχι από τους εθνικούς ηγέτες, την ευρύτερη διάδοση των όπλων στην υφήλιο, την στάση διαρκούς πολεμικής ετοιμότητας καθώς και την απόφαση για το «πρώτο χτύπημα»

Η έκθεση RAND δείχνει ότι τουλάχιστον 23 χώρες δραστηριοποιούνται στην υπερηχητική τεχνολογία για εμπορική ή στρατιωτική χρήση. Επί του παρόντος, οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ρωσία «πρωπορεύονται» σ’ αυτό τον «αγώνα των εξοπλισμών».

Σύμφωνα με την έκθεση η εκτεταμένη διάδοση της υπερηχητική τεχνολογίας θα μπορούσε να αποτελέσει τον «άσο στο μανίκι» των στρατών ανά τον κόσμο, και ιδιαίτερα εκείνων που έχουν τεταμένες σχέσεις με τους γείτονές τους, έχοντας ικανότητες που θα μπορούσαν να παίξουν πρωταγωνιστικό ρόλο.

Όπως επισημαίνει η Rand Corporation η υπερηχητική τεχνολογία θα μπορούσε επίσης να προωθήσει αλλαγές ή τροποποιήσεις στο καθεστώς ελέγχου των πυραυλικών τεχνολογιών (MTCR), μια εθελοντική συμφωνία 35 κρατών που αποσκοπεί στην πρόληψη της περαιτέρω διάδοσης πυραύλων που μπορούν να μεταφέρουν πυρηνικές κεφαλές.

Η RAND θεωρεί πως η MTCR πρέπει να συμπεριλάβει τα υπερηχητικά οχήματα, τα scramjets και άλλα υπερηχητικά εξαρτήματα στον κατάλογο των ειδών που δεν μπορούν εξαχθούν. Τουλάχιστον μια τριμερής συμφωνία μεταξύ των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Κίνας θα μπορούσε να λειτουργήσει ως το τελευταίο οχυρό ώστε να μην πέσουν σε «επικίνδυνα χέρια» τα υπερηχητικά όπλα.

Σύμφωνα με την έκθεση της RAND οι υπερηχητικοί πυραύλοι θα κάνουν την εμφάνισή τους στο πεδίο της μάχης τα επόμενα 10 χρόνια.

Εμπόδια στην διαρκή υπερηχητική πτήση

Η υπερηχητική τεχνολογία επιτρέπει στους πυραύλους να φτάνουν περίπου τα 3800 μίλια ανά ώρα ή τα 340 μίλια ανά έξι λεπτά.

Τόσο οι πύραυλοι όσο και οι ρουκέτες έχουν αναβαθμιστεί και μπορούν πλέουν να πετούν με υπερηχητική ταχύτητα: Τα ICBMs, για παράδειγμα, πετούν με υπερηχητική ταχύτητα, μερικές φορές τόσο υψηλή όσο 20 ή 24 mach ( 25 mach είναι το ανώτερο όριο). Ωστόσο το κάνουν μόνο για ένα σύντομο χρονικό διάστημα.

Η τεχνολογία αναπτύσσεται και θα επιτρέψει την διαρκή υπερηχητική πτήση, ξεπερνώντας τρεις διαφορετικές προκλήσεις: την επιστήμη των υλικών, την αεροδυναμική και τον έλεγχο πτήσης και την προώθηση.

Το πρόβλημα της επιστήμης των υλικών είναι σχετικά απλό. Επειδή ο πύραυλος θα πετάει με τόσο μεγάλη ταχύτητα, χρειάζονται υλικά με υψηλά σημεία τήξης για να απορροφήσουν τη θερμότητα που θα συγκεντρωθεί για μεγάλο χρονικό διάστημα, ώστε να αποφευχθεί η αποσάθρωση του πυραύλου.

«Σκεφτείτε να πετάτε σ’ αυτή την φλόγα» είπε ο Rich Moore, ανώτερος μηχανικός της RAND Corporation. «Όσο ταχύτερα ένα όχημα πετά, τόσο αυξάνεται η θερμοκρασία».

Το πρόβλημα της αεροδυναμικής και του ελέγχου πτήσης είναι κάπως σχετικό. Προκειμένου να επιτευχθούν υπερηχητικές ταχύτητες, το σώμα του πυραύλου πρέπει να κατασκευαστεί έτσι ώστε η αντίσταση του αέρα να είναι ελάχιστη. Επιπλέον, το σχήμα του πυραύλου πρέπει να είναι επαρκές δομικά ώστε να αποφευχθεί η κάμψη που θα επηρέαζε την απόδοση της πτήσης.

«Η ταχύτητα είναι τόσο μεγάλη, που το σώμα του πυραύλου ίσως να μην διατηρήσει το σχήμα του κατά την διάρκεια της πτήσης», ανέφερε ο George Nacouzi, ανώτερος μηχανικός της RAND Corporation, σε συνέντευξή του στο Business Insider.

Η προώθηση είναι ίσως η πιο πολύπλοκη πρόκληση μετά την επιστήμη των υλικών. Μόλις ένα αντικείμενο φτάσει στο mach five, οι παραδοσιακοί κινητήρες δεν μπορούν να παράγουν αρκετή ενέργεια για να διατηρήσουν την ταχύτητα ή να πάνε ακόμα ιο γρήγορα. «Έχει συγκριθεί με την προσπάθεια να ανάψεις ενα σπίρτο με άνεμο 200 μιλίων ανά ώρα» δήλωσε ο Richard Speier, πολιτικός επιστήμονας στη RAND.

Η προσπάθεια να «κρατήσεις» τον κινητήρα είναι εξαιρετικά δύσκολη.

«Θα υπάρξουν πιθανά κρουστικά κύματα, η καύση θα πρέπει να είναι ακριβώς στο σωστό ρυθμό και θα πρέπει να υπάρχει το σωστό μείγμα καυσίμου και οξειδωτικού», δήλωσε ο Nacouzi για τις δυσκολίες.

Τα αποτελέσματα της προσπάθειας να ξεπεραστούν αυτά τα προβήματα είναι ο scramjet, ένας κινητήρας που χρησιμοποιεί το οξυγόνο από την ατμόσφαιρα ως οξειδωτικό για καύση.

Παρόλο που οι scramjets βρίσκονται σε δοκιμαστική φάση, έχουν ήδη φτάσει σε υπερηχητικές ταχύτητες, με τον Nacouzi να θεωρεί πως από τα τρία αυτά προβλήματα, ο έλεγχος της πτήσης μπορεί να είναι πιο εύκολο να ξεπεραστεί.