25η Μαρτίου: Ο ξεχασμένος ήρωας που όρκισε τον Ιερό Λόχο και Παρέδωσε την Πολιτική Εξουσία του στον Αλέξανδρο Υψηλάντη και την Φιλική Εταιρεία
Ελάχιστα θα βρει κάποιος στην ελληνική βιβλιογραφία για τον Μητροπολίτη Μολδαβίας Βενιαμίν Κωστάκη, παρά τον εξέχοντα ρόλο του στην ιστορία της επανάστασης.
Γράφει ο Ιωάννης Αναστασάκης (*)
Είναι γνωστό ότι ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, οδηγώντας τον Ιερό Λόχο, ξεκίνησε την επανάσταση του 1821 στην Μολδοβλαχία. Η ελληνική απόδοση της ονομασίας είναι παραφθορά του ονόματος των δύο γεωγραφικών περιοχών, της Μολδαβίας που σήμερα είναι ανεξάρτητο κράτος και της Βαλαχίας που σήμερα είναι η νότια Ρουμανία (Μολδαβία + Βαλαχία= Μολδοβαλαχία).
Ελάχιστα γνωστός ιστορικά είναι ο ρόλος που έπαιξε ένα άλλο σημαντικό πρόσωπο, ο τότε Μητροπολίτης Μολδαβίας Βενιαμίν Κωστάκης. Αξίζει έστω και την ελάχιστη τιμή, επετειακά να τιμήσουμε την μνήμη του.
Η περιοχή της Μολδοβλαχίας ήταν φιλόξενη και ιδανική για το ξεκίνημα του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων, διότι στην περιοχή είχαν εγκατασταθεί πολλές ελληνικές οικογένειες από την Κωνσταντινούπολη.
Με την πάροδο των αιώνων, οι οικονομικά ισχυρές αυτές οικογένειες, εκμεταλλευόμενες τους ειδικούς όρους των Συνθηκών που ίσχυαν σαν αποτέλεσμα των Ρωσο-τουρκικών πολέμων, αναρριχήθηκαν στην εξουσία της Μολδοβλαχίας ως Κυβερνήτες (Καϊμακάμηδες), διατηρώντας ένα καθεστώς ημιαυτονομίας.
Σύμφωνα με τις Συνθήκες που προαναφέρθηκαν, απαγορευόταν να σταθμεύουν Οθωμανικά στρατεύματα στην Μολδοβλαχία, γεγονός που δημιουργούσε ανασφάλεια και απέτρεπε τούρκους εποίκους να μεταναστεύσουν στις περιοχές αυτές. Έτσι οι Έλληνες απέκτησαν Πολιτική και οικονομική δύναμη στην περιοχή.
Από τις ονομαστές οικογένειες της Μολδοβλαχίας, με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, ήταν οι οικογένειες Κωστάκη (Costachi ή Costache) και Καντακουζινού (Cantacuzino). Από την μελέτη των ιστορικών Αρχείων της περιοχής, για την περίοδο από τον 15ο έως τον 19ο αιώνα, προκύπτει ότι οι δύο αυτές οικογένειες συνεργάστηκαν στενά για την ίδρυση τόσο εμπορικών επιχειρήσεων, όσο και την προσφορά και υλοποίηση κοινωφελών έργων.
Ο Γρηγόριος Κωστάκης και η Μαρία Καντακουζηνού, που κατοικούσαν στη Μολδαβία, απέκτησαν στο γάμο τους πέντε παιδιά, εκ των οποίων τα τέσσερα ακολούθησαν Εκκλησιαστικό ή Μοναχικό βίο.
Ο τρίτος γιός τους ο Βασίλειος, που γεννήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου του 1768, από μικρός είχε έφεση προς τα εκκλησιαστικά. Σε ηλικία 16 ετών το 1784, ακολούθησε τη Μοναχική Ζωή με το όνομα Βενιαμίν.
Σε ηλικία 20 ετών το 1788, διορίστηκε ιερέας στον μητροπολιτικό ναό του Ιασίου και ένα χρόνο αργότερα, το 1789 έγινε Ηγούμενος στο Μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα της Μολδαβίας.
Το 1803 ο Βενιαμίν Κωστάκης ανακηρύχτηκε Μητροπολίτης Μολδαβίας και από το 1807 έως το 1812 διορίστηκε για πρώτη φορά Κυβερνήτης (Καϊμακάμης) της Μολδαβίας.
Στις αρχές του 1821 αναλαμβάνει για δεύτερη φορά Κυβερνήτης, παραλαμβάνοντας το Αξίωμα από τον προκάτοχό του Μιχαήλ Σούτσο.
Είναι ακριβώς ο κατάλληλος χρόνος για την επανάσταση της εθνεγερσίας.
Στις 26 Ιανουαρίου του 1821 ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ως εκπρόσωπος του Υψηλάντη, συναντά στο Αίγιο τους τοπικούς ηγέτες της Πελοποννήσου, για να συντονίσει την επανάσταση.
Στις 22 Φεβρουαρίου του 1821 ο Αλέξανδρος Υψηλάντης περνάει τα σύνορα της Ρωσίας με την Οθωμανική Τουρκία και κηρύσσει την επανάσταση στην Μολδαβία. Ο Μητροπολίτης Βενιαμίν Κωστάκης είναι εκεί για να τον υποδεχθεί.
Ένα μήνα αργότερα και συγκεκριμένα στις 23 Μαρτίου σύμφωνα με το σχεδιασμό, ο Κολοκοτρώνης απελευθέρωσε την Καλαμάτα και ξεκίνησε η Επανάσταση στη Μητροπολιτική Ελλάδα.
Τέσσερεις ημέρες μετά την κήρυξη της επανάστασης στο Μολδαβία, από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και συγκεκριμένα στις 26 Φεβρουαρίου του 1821, ο Μητροπολίτης Βενιαμίν Κωστάκης, στον Μητροπολιτικό ναό των Τριών Ιεραρχών του Ιασίου, ορκίζει τον Ιερό Λόχο και ευλογεί τη σημαία του.
Αμέσως μετά παραδίδει το Αξίωμα του Κυβερνήτη της Μολδαβίας στον Αλέξανδρο Υψηλάντη και την Φιλική Εταιρεία.
Έκτοτε ο Μητροπολίτης Βενιαμίν Κωστάκης ασχολήθηκε αποκλειστικά με τα εκκλησιαστικά θέματα.
Το 1833 θεμελίωσε τον μνημειακό νέο Καθεδρικό ναό του Ιασίου. Κατά τη διάρκεια του βίου του, συνέγραψε ο ίδιος 7 εκκλησιαστικά βιβλία ενώ επίσης μετέφρασε 32 βιβλία, κυρίως από τα ελληνικά, με Δογματικό, Ηθικό, Ιστορικό, Λειτουργικό και Αγιογραφικό περιεχόμενο.
Απεβίωσε στις 18 Δεκεμβρίου 1846 σε ηλικία 78 ετών. Το έτος 1886 το σκήνωμα του μεταφέρθηκε στον νέο Καθεδρικό ναό του Ιασίου, όπου βρίσκεται μέχρι και σήμερα.
Θεωρείται ο θεμελιωτής της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρουμανίας και της Μολδαβίας.
Ο Μητροπολίτης Βενιαμίν Κωστάκης, κατά κόσμο Βασίλειος υιός του Γρηγόριου Κωστάκη και της Μαρίας Καντακουζηνού, ήταν ένα ελληνόπουλο της διασποράς, που έδωσε το παρόν και την ευλογία του στην επανάσταση για την αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού το 1821.
Για την προσφορά του, δίκαια αξίζει το σεβασμό, την τιμή και την μνημόνευσή μας.
Όπως διαχρονικά κάθε έλληνας ομογενής, επιθυμούσε διακαώς να δει την πατρίδα των προγόνων του ελεύθερη και συνέβαλε προς αυτή την κατεύθυνση «φύσει και θέσει».
Οι Έλληνες Ομογενείς στις πρώην Ανατολικές χώρες της Ευρώπης, παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν στα νεώτερα χρόνια της ιστορίας τους μέχρι και τον 20ο αιώνα, διατηρούν τις μνήμες και σε πολλές περιπτώσεις τη γλώσσα και την επιθυμία για το «νόστιμον ήμαρ».
Προ ετών, ο γράφων, σε επίσημη επίσκεψη στη Ρουμανία συνάντησε τον Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας της χώρας αυτής. Ήταν καθηγητής στο Πολυτεχνείο του Ιασίου και ταυτόχρονα Βουλευτής, διότι ο επικεφαλής κάθε μειονότητας ορίζεται αυτοδικαίως ως μέλος του Κοινοβουλίου, όπως ο ίδιος εξήγησε.
Η Ελληνική Ομογένεια, σε όποιες χώρες και αν κάνει προκοπή, είναι σύνδεσμος φιλίας με τις φίλες αυτές χώρες, καθώς επίσης είναι πηγή και συντελεστής ισχύος στην Πολιτική Εθνικής Άμυνας (ΠΕΑ) της χώρας μας.
(*) Ο αντιπτέραρχος (Ι)εα Ιωάννης Αναστασάκης, υπηρέτησε επί σειρά ετών σε θέσεις Διεθνών Σχέσεων στο ΥΠΕΘΑ, ΓΕΕΘΑ και ΓΓΟΣΑΕ. Δίδαξε το μάθημα πολιτική Εθνικής Άμυνας (ΠΕΑ) στη Σχολή Ικάρων.
Ελάχιστα θα βρει κάποιος στην ελληνική βιβλιογραφία για τον Μητροπολίτη Μολδαβίας Βενιαμίν Κωστάκη, παρά τον εξέχοντα ρόλο του στην ιστορία της επανάστασης.
Γράφει ο Ιωάννης Αναστασάκης (*)
Είναι γνωστό ότι ο Αλέξανδρος Υψηλάντης, οδηγώντας τον Ιερό Λόχο, ξεκίνησε την επανάσταση του 1821 στην Μολδοβλαχία. Η ελληνική απόδοση της ονομασίας είναι παραφθορά του ονόματος των δύο γεωγραφικών περιοχών, της Μολδαβίας που σήμερα είναι ανεξάρτητο κράτος και της Βαλαχίας που σήμερα είναι η νότια Ρουμανία (Μολδαβία + Βαλαχία= Μολδοβαλαχία).
Ελάχιστα γνωστός ιστορικά είναι ο ρόλος που έπαιξε ένα άλλο σημαντικό πρόσωπο, ο τότε Μητροπολίτης Μολδαβίας Βενιαμίν Κωστάκης. Αξίζει έστω και την ελάχιστη τιμή, επετειακά να τιμήσουμε την μνήμη του.
Η περιοχή της Μολδοβλαχίας
Η περιοχή της Μολδοβλαχίας ήταν φιλόξενη και ιδανική για το ξεκίνημα του απελευθερωτικού αγώνα των Ελλήνων, διότι στην περιοχή είχαν εγκατασταθεί πολλές ελληνικές οικογένειες από την Κωνσταντινούπολη.
Με την πάροδο των αιώνων, οι οικονομικά ισχυρές αυτές οικογένειες, εκμεταλλευόμενες τους ειδικούς όρους των Συνθηκών που ίσχυαν σαν αποτέλεσμα των Ρωσο-τουρκικών πολέμων, αναρριχήθηκαν στην εξουσία της Μολδοβλαχίας ως Κυβερνήτες (Καϊμακάμηδες), διατηρώντας ένα καθεστώς ημιαυτονομίας.
Σύμφωνα με τις Συνθήκες που προαναφέρθηκαν, απαγορευόταν να σταθμεύουν Οθωμανικά στρατεύματα στην Μολδοβλαχία, γεγονός που δημιουργούσε ανασφάλεια και απέτρεπε τούρκους εποίκους να μεταναστεύσουν στις περιοχές αυτές. Έτσι οι Έλληνες απέκτησαν Πολιτική και οικονομική δύναμη στην περιοχή.
Από τις ονομαστές οικογένειες της Μολδοβλαχίας, με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη, ήταν οι οικογένειες Κωστάκη (Costachi ή Costache) και Καντακουζινού (Cantacuzino). Από την μελέτη των ιστορικών Αρχείων της περιοχής, για την περίοδο από τον 15ο έως τον 19ο αιώνα, προκύπτει ότι οι δύο αυτές οικογένειες συνεργάστηκαν στενά για την ίδρυση τόσο εμπορικών επιχειρήσεων, όσο και την προσφορά και υλοποίηση κοινωφελών έργων.
Η οικογένεια Κωστάκη
Ο Γρηγόριος Κωστάκης και η Μαρία Καντακουζηνού, που κατοικούσαν στη Μολδαβία, απέκτησαν στο γάμο τους πέντε παιδιά, εκ των οποίων τα τέσσερα ακολούθησαν Εκκλησιαστικό ή Μοναχικό βίο.
Ο τρίτος γιός τους ο Βασίλειος, που γεννήθηκε στις 20 Δεκεμβρίου του 1768, από μικρός είχε έφεση προς τα εκκλησιαστικά. Σε ηλικία 16 ετών το 1784, ακολούθησε τη Μοναχική Ζωή με το όνομα Βενιαμίν.
Σε ηλικία 20 ετών το 1788, διορίστηκε ιερέας στον μητροπολιτικό ναό του Ιασίου και ένα χρόνο αργότερα, το 1789 έγινε Ηγούμενος στο Μοναστήρι του Αγίου Σπυρίδωνα της Μολδαβίας.
Το 1803 ο Βενιαμίν Κωστάκης ανακηρύχτηκε Μητροπολίτης Μολδαβίας και από το 1807 έως το 1812 διορίστηκε για πρώτη φορά Κυβερνήτης (Καϊμακάμης) της Μολδαβίας.
Στις αρχές του 1821 αναλαμβάνει για δεύτερη φορά Κυβερνήτης, παραλαμβάνοντας το Αξίωμα από τον προκάτοχό του Μιχαήλ Σούτσο.
Είναι ακριβώς ο κατάλληλος χρόνος για την επανάσταση της εθνεγερσίας.
Στις 26 Ιανουαρίου του 1821 ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ως εκπρόσωπος του Υψηλάντη, συναντά στο Αίγιο τους τοπικούς ηγέτες της Πελοποννήσου, για να συντονίσει την επανάσταση.
Στις 22 Φεβρουαρίου του 1821 ο Αλέξανδρος Υψηλάντης περνάει τα σύνορα της Ρωσίας με την Οθωμανική Τουρκία και κηρύσσει την επανάσταση στην Μολδαβία. Ο Μητροπολίτης Βενιαμίν Κωστάκης είναι εκεί για να τον υποδεχθεί.
Ένα μήνα αργότερα και συγκεκριμένα στις 23 Μαρτίου σύμφωνα με το σχεδιασμό, ο Κολοκοτρώνης απελευθέρωσε την Καλαμάτα και ξεκίνησε η Επανάσταση στη Μητροπολιτική Ελλάδα.
Τέσσερεις ημέρες μετά την κήρυξη της επανάστασης στο Μολδαβία, από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη και συγκεκριμένα στις 26 Φεβρουαρίου του 1821, ο Μητροπολίτης Βενιαμίν Κωστάκης, στον Μητροπολιτικό ναό των Τριών Ιεραρχών του Ιασίου, ορκίζει τον Ιερό Λόχο και ευλογεί τη σημαία του.
Αμέσως μετά παραδίδει το Αξίωμα του Κυβερνήτη της Μολδαβίας στον Αλέξανδρο Υψηλάντη και την Φιλική Εταιρεία.
Έκτοτε ο Μητροπολίτης Βενιαμίν Κωστάκης ασχολήθηκε αποκλειστικά με τα εκκλησιαστικά θέματα.
Το 1833 θεμελίωσε τον μνημειακό νέο Καθεδρικό ναό του Ιασίου. Κατά τη διάρκεια του βίου του, συνέγραψε ο ίδιος 7 εκκλησιαστικά βιβλία ενώ επίσης μετέφρασε 32 βιβλία, κυρίως από τα ελληνικά, με Δογματικό, Ηθικό, Ιστορικό, Λειτουργικό και Αγιογραφικό περιεχόμενο.
Απεβίωσε στις 18 Δεκεμβρίου 1846 σε ηλικία 78 ετών. Το έτος 1886 το σκήνωμα του μεταφέρθηκε στον νέο Καθεδρικό ναό του Ιασίου, όπου βρίσκεται μέχρι και σήμερα.
Θεωρείται ο θεμελιωτής της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρουμανίας και της Μολδαβίας.
Προβολή στο σήμερα
Ο Μητροπολίτης Βενιαμίν Κωστάκης, κατά κόσμο Βασίλειος υιός του Γρηγόριου Κωστάκη και της Μαρίας Καντακουζηνού, ήταν ένα ελληνόπουλο της διασποράς, που έδωσε το παρόν και την ευλογία του στην επανάσταση για την αποτίναξη του Οθωμανικού ζυγού το 1821.
Για την προσφορά του, δίκαια αξίζει το σεβασμό, την τιμή και την μνημόνευσή μας.
Όπως διαχρονικά κάθε έλληνας ομογενής, επιθυμούσε διακαώς να δει την πατρίδα των προγόνων του ελεύθερη και συνέβαλε προς αυτή την κατεύθυνση «φύσει και θέσει».
Οι Έλληνες Ομογενείς στις πρώην Ανατολικές χώρες της Ευρώπης, παρά τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν στα νεώτερα χρόνια της ιστορίας τους μέχρι και τον 20ο αιώνα, διατηρούν τις μνήμες και σε πολλές περιπτώσεις τη γλώσσα και την επιθυμία για το «νόστιμον ήμαρ».
Προ ετών, ο γράφων, σε επίσημη επίσκεψη στη Ρουμανία συνάντησε τον Πρόεδρο της Ελληνικής Κοινότητας της χώρας αυτής. Ήταν καθηγητής στο Πολυτεχνείο του Ιασίου και ταυτόχρονα Βουλευτής, διότι ο επικεφαλής κάθε μειονότητας ορίζεται αυτοδικαίως ως μέλος του Κοινοβουλίου, όπως ο ίδιος εξήγησε.
Η Ελληνική Ομογένεια, σε όποιες χώρες και αν κάνει προκοπή, είναι σύνδεσμος φιλίας με τις φίλες αυτές χώρες, καθώς επίσης είναι πηγή και συντελεστής ισχύος στην Πολιτική Εθνικής Άμυνας (ΠΕΑ) της χώρας μας.
(*) Ο αντιπτέραρχος (Ι)εα Ιωάννης Αναστασάκης, υπηρέτησε επί σειρά ετών σε θέσεις Διεθνών Σχέσεων στο ΥΠΕΘΑ, ΓΕΕΘΑ και ΓΓΟΣΑΕ. Δίδαξε το μάθημα πολιτική Εθνικής Άμυνας (ΠΕΑ) στη Σχολή Ικάρων.
Newspaper is an amazing magazine blogger theme that is easy to use and change to fit your needs
No comments
Post a Comment