Μέση Ανατολή: Τι έρχεται στην πιο καυτή περιοχή του πλανήτη και μας αφορά

Μέση Ανατολή: Τι έρχεται στην πιο καυτή περιοχή του πλανήτη και μας αφορά - Ποια είναι τα νέα δεδομένα σε στρατηγικό και γεωπολιτικό επίπεδο

Γράφει ο Μάριος Παναγιώτης Ευθυμιόπουλος
Αναπληρωτής Καθηγητής Διεθνούς Ασφάλειας και Στρατηγικής.
Αμερικανικό Πανεπιστήμιο των Εμιράτων.
Πρόεδρος και CEO, Strategy International

Αν κάποιος επιθυμεί να δώσει μια σαφή εικόνα περί των αλλεπάλληλων στρατηγικών εξελίξεων στην περιοχή και ευρύτερη περιοχή της Συρίας, Ιράκ και Αφγανιστάν, Αιγύπτου, Παλαιστίνης Τουρκίας και Ισραήλ μεταξύ άλλων, διαπιστώνει μια εγρήγορση: στρατιωτική και πολιτική. Ίσως για τον λόγο αυτό και η εξωτερική και αμυντική πολιτική και των ΗΠΑ αλλά και της ΕΕ μεταξύ άλλων, όπως και της Ρωσίας, Αραβικών χωρών της Χερσονήσου και άλλων, να επικεντρώνονται σταδιακά όλο και πιο ισχυρά, ξανά, στην ‘παραδοσιακή΄ συνταγή, σύνταξης νέας στρατηγικής, πιθανώς σαφέστερης, των επόμενων ετών, με φόντο τα υπάρχοντα γεγονότα και την μετεξέλιξη αυτών στην Μέση Ανατολή.

Δυστυχώς και ιστορικά πλέον, η Μέση Ανατολή, δηλαδή η νότιο-Ανατολική πλευρά της Μεσογείου, αλλά και της Εγγύς Μέσης Ανατολής ή νότιας Ευρασίας τείνουν να καθορίσουν την εξελικτική πορεία πολλών δυνάμεων. Σύνταξης και νέων, όπως θα ονομάσω, ‘υβριδικών συμμαχιών’. Συμμαχίες στις οποίες το βραχυπρόθεσμο ενδιαφέρον είναι κοινό, ή όπου ο αντίπαλος του αντιπάλου μου είναι πιθανός σύμμαχός μου….



Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή, είναι άκρως σοβαρή. Εμπλέκει σταδιακά και απορροφά, πολλές δυνάμεις και χώρες. Γεωγραφικά και σε επίπεδο συμφερόντων. ‘Έχει τάσεις να απορροφά έμμεσα όπως είπαμε και μη γειτονικά κράτη, περιφερειακούς διεθνείς οργανισμούς μεταξύ άλλων. Πλέον, πιθανολογείται με τον τρόπο αυτό, εμπλοκή δυνάμεων που υπό άλλες συνθήκες να μην επιθυμούσαν, δεδομένης της πολύπλοκης και περίπλοκης κατάστασης.

Επιπλέον οι συνεχείς ΄παράπλευρες απώλειες’ από υπάρχουσες εμπλεκόμενες στις μάχες σε περιοχές όπως το Αφρίν Συρίας και τα υψίπεδα του Γκόλαν, ακόμα και την Καμπούλ πρωτεύουσα του Αφγανιστάν, αναδεικνύουν πως:

• 1. Η πραγματικότητα δείχνει την πολυπλοκότητα. Δηλαδή τα πράγματα δεν είναι καθόλου απλά. 
• 2. Τα δεδομένα είναι πλέον πάρα πολλά. 
• 3. τα γεγονότα τρέχουν με ραγδαίους ρυθμούς. 
• 4. Οι εμπλεκόμενες πλευρές πολλές. 
• 5. Τα συμφέροντα πολλά. 
• 6. Οι εξοπλισμοί συνεχείς και πάρα πολλοί. 
• 7. Οι λόγοι πολλοί. Από το πετρέλαιο και τους αγωγούς, στα logistics, στα μεγαλύτερα παγκόσμια συμφέροντα, μεταξύ αυτών για το νερό ή και τον ορυκτό πλούτο, στα πολιτικά και θρησκευτικά και επιπλέον στην ευκαιρία να αλλάξει και πάλι η ιστορία. 

Οι αντικρουόμενες πλευρές πλέον πολλές. Συμμαχίες μη ξεκάθαρες, ωστόσο σε περιπτώσεις συνεργαζόμενα κοινές, όπου γίνονται επιχειρήσεις αποτροπών, χωρίς τέλος.

Υπάρχουν ορισμένα θέματα τα οποία είναι πολύ ξεκάθαρα. Το 2018, επιφυλάσσει πολλές εξελίξεις. Εξελίξεις που μπορεί να μας φέρουν σε προτετελεσμένα γεγονότα.

Πρέπει να παρθούν ορισμένες αποφάσεις πολύ ουσιαστικές, για μια πιθανή κοινή ανάγκη πλεύσης με κοινό στόχο και σκοπό. Στην παρούσα χρονική συγκυρία, οι συμμαχίες είναι πολύ σημαντικές.

Σε μια περίοδο όπως ανέφερα όπου οι δημιουργούνται ‘υβριδικές συμμαχίες΄. Αυτές έτσι εντάσσονται ακόμα και στην ευρύτερη περιοχή της Αραβικής Χερσονήσου αλλά επιπλέον και στην περιοχή των Βαλκανίων και της Ευρασιατικής περιοχής, όταν λόγω αλλαγών πολίτικών, άλυτων θεμάτων, περιοχών και ευκαιριών ανασυντάσσονται δυνάμεις, ολοκληρώνονται διευρύνσεις ή ‘θερμαίνονται’ πολιτικές και περιπτωσιολογικές καταστάσεις που φέρνουν ‘κλίση’ ή απόκλιση εθνικής εξωτερικής ή και αμυντικής πολιτικής.



Χρειάζεται προσοχή και χρειάζεται και το πρέπον ενδιαφέρον για όποια/όποιες πιθανές λύσεις. Χρειάζεται οπωσδήποτε επιτόπια πληροφορία και γνώση.

Συνδιαλλαγή απόψεων και ουσιαστικά πρακτικών και πραγματιστικών αποφάσεων σε σχέση με τις αλλεπάλληλες προκλήσεις την εποχή της ανάπτυξης ιδεών, ταυτόχρονα με την τεχνολογία και την ανταλλαγή της τεχνογνωσίας μεταξύ άλλων, και για αμυντικούς ή και ξαφνικούς επιθετικούς σκοπούς.

Η Μέση Ανατολή είναι μόνο η αρχή….