Σκοπιανό: «Όρτζα - Πότζα»

Σκοπιανό: «Όρτζα - Πότζα». Τι έλεγε ο ναύαρχος, τι καταλάβαιναν οι "στεργιανοί" και γιατί πρέπει να το σκεφτούμε σήμερα

Γράφει ο αντιστράτηγος ε.α. Λάμπρος Τζούμης

«Όρτζα - Πότζα» έλεγε o ναύαρχος Σκούρτης , «Τι λέγει αυτός, γαµώ το καυλί τ'» έλεγαν οι στεργιανοί : Από τα απομνημονεύματα του Μακρυγιάννη

Μετά από χρόνια απραξίας το θέμα της ονοματολογίας των Σκοπίων ήλθε πάλι στην επικαιρότητα και είναι μια ευκαιρία για όλους μας να θυμηθούμε ή να μάθουμε την ιστορία μας.

Τι σηματοδότησε η Συνθήκη του Αγίου Στεφάνου και του Βερολίνου για το χώρο της Μακεδονίας: Τι επιχείρησαν οι Βούλγαροι με την επανάσταση στο Ίλιντεν; Πότε ξεκίνησε ο Μακεδονικός Αγώνας και για ποιο λόγο; Τι ρόλο διαδραμάτισε η Κομιντέρν στο Μακεδονικό ζήτημα; κ.α.

Αν ερωτηθούν κάποιοι από τους νεοέλληνες για τα παραπάνω θέματα ίσως να απαντήσουν όπως οι στεργιανοί όταν ο ναύαρχος Σκούρτης τους έδινε παραγγέλματα αναλαμβάνοντας την αρχηγία των στρατιωτικών δυνάμεων το χειμώνα του 1825, μετά την αποβίβαση του Ιμπραήμ στη Μεθώνη.


Ξαναδιάβαζα πρόσφατα μετά από χρόνια τα απομνημονεύματα του Στρατηγού Μακρυγιάννη, ένα μνημείο λαϊκής έκφρασης και αυτοβιογραφικού λόγου.

Ήθελα μέσα από το Μακρυγιάννη να μάθω περισσότερα για τη Μάχη των Κρεμμυδίων (τόπο καταγωγής του αείμνηστου πατέρα μου), κατά τη διάρκεια της οποίας ο αιγυπτιακός στρατός του Ιμπραήμ νίκησε τους Έλληνες, δημιουργώντας ασφαλές προγεφύρωμα για τη συνέχιση της εισβολής του στην Πελοπόννησο.

Γράφει λοιπόν ο Μακρυγιάννης με τον απολαυστικό του λόγο: «Διορίζεται ο Κουντουργιώτης, διορίζει και τον Σκούρτη το Νυδραίον αρχιστράτηγόν του, κι' όσο ήξερε ο ένας ήξερε κι' ο άλλος από πόλεµον.

Τότε µπήκαν σε δυσαρέσκεια όλοι οι σηµαντικοί αρχηγοί οπού 'ταν εκεί, οπού είδανε το Σκούρτη αρχιστράτηγον απάνου εις τον Καρατάσιον, εις τον Καραϊσκάκη, εις τον Χατζηχρήστο, εις τον Τζαβέλα και εις τους άλλους.

Ο Κουντουριώτης, κουτός, αφού είδε οπού 'ναι αυτός αµαθής από αυτά, αντίς να βάλη αρχηγόν να σώση την πατρίδα κι' αυτός να δοξαστή, κατά δυστυχίαν από το όµως δεν ξέρει άλλο, κ' έβαλε τον Σκούρτη να διοικήση και να οδηγήση και τους αρχηγούς της ξηράς ο θαλασσινός, απλός αξιωµατικός, ούτε και της θάλασσας τον πόλεµον δεν τον γνώριζε καλά.

'Ελεγε των στεργιανών «Ορτζα, πότζα!» . Εκείνοι έλεγαν «Τι λέγει αυτός, γαµώ το καυλί τ'».

Τέλος πάντων ο πατριωτισµός όλων αυτεινών και της συντροφιάς τους, η ψύχωση της φατρίας και η διαίρεση κι' ο ενφύλιος πόλεµος και η διχόνοια των µεγαλοκέφαλων Κωλέτη και Μαυροκορδάτου, δια να µην δοξαστή ο ένας και χάση ο άλλος και το «όµως» του Κουντουργιώτη και το «όρτζα και πότζα» του Σκούρτη και το «καυλί» των Ρουµελιώτων, ο Μπραϊµης µπήκε 'σ την Πελοπόννησο και την έκαµε γη Μαδιάµ όχι από την παληκαριά των Αράπηδων, αλλά από αυτά οπού λέγω.

Δεκάξι-χιλιάδες ασκέρια, το άνθος των Ελλήνων, Ρουµελιώτες, Πελοποννήσιοι -ύστερα βγάλαν και τους αρχηγούς τους από τη Νύδρα - Σπαρτιάτες κι' απ' άλλα µέρη, όλοι αυτείνοι κάθονταν εις τις Χώρες και εις τ' άλλα χωριά και τρώγαν αρνιά και κότες, κι' ο Αράπης όταν τους εύρισκε τους ξεποδάριαζε κυνηγώντας. Αυτά κάνει η διαίρεση και η διχόνοια…


Η ανακαίνιση λοιπόν του Σκοπιανού μας δίνει το έναυσμα να θυμηθούμε ή να μάθουμε την ιστορία μας για να μην υπάρχουν απαντήσεις όπως αυτές των στεργιανών στα παραγγέλματα του ναύαρχου Σκούρτη. …

Γιατί οι λαοί χάνονται όταν χάσουν την ιστορική τους μνήμη.